چکیده:
هدف این تحقیق شناسایی تصوّرات و باورهای نادرست و کجفهمیهای دانشآموزان دورههای ابتدایی و متوسّطه اوّل درباره گیاهان است. درک ساختار زیستشناسی گیاهان برای دانشآموزان دبستانی و متوسّطه اوّل اغلب ضعیف است و کجفهمیها و ایدههای نادرست نیز در مورد نحوۀ رشد و عملکرد گیاهان فراوان است. اگرچه دربارۀ برخی مفاهیم مانند فتوسنتز و تنفّس مقالات زیادی دربارۀ کجفهمیهای دانشآموزان منتشرشده است؛ امّا بهطور قابلتوجّهی در موضوعاتی مانند ساختار و رشد سلولهای گیاهی، ژنتیک، تکامل، طبقهبندی گیاهان، فیزیولوژی گیاه و اکولوژی گیاهان تحقیقات کمتری وجود دارد. در این پژوهش، با رویکرد توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و اسنادی، اطّلاعات لازم از منابع مرتبط، بهصورت هدفمند گردآوری، مقولهبندی، تحلیل و مقایسه شدند. یافتههای حاصل از این مطالعه در مورد تصوّرات نادرست نشان میدهد که بسیاری از آنها در سنین کودکی و نوجوانی شکلگرفته و در تمام مراحل سطوح آموزشی ادامهدارند. اگرچه تصوّرات نادرست و کجفهمیهای دانشآموزان در زمینه علوم زیستی و بهویژه گیاهان خیلی زیاد است و تهیه یک لیست جامع در کوتاهمدت میسّر نخواهد بود، امّا نتایج حاصل از این مطالعه میتواند بهعنوان یک منبع آموزشی برای معلّمان علوم و زیستشناسی و دانشجویان رشتههای زیستشناسی مورداستفاده قرار گیرد.
The purpose of this study is to identify misconceptions and misconceptions about elementary and high school students about plants. Understanding the structure of plant biology is often poor for elementary and junior high school students, and there are many misconceptions and misconceptions about how plants grow and function. In this research, with a descriptive-analytical approach and using library and documentary sources, the necessary information from related sources was purposefully collected, categorized, analyzed and finally compared. The findings of this study on misconceptions show that many of them are formed in childhood and adolescence and continue at all stages of educational levels. Although students' misconceptions and misunderstandings in the field of life sciences, especially plants, are very high and it will not be possible to prepare a comprehensive list in the short term, but the results of this study can be Use as an educational resource for science and biology teachers and biology students.
خلاصه ماشینی:
اگرچه دربارة برخي مفاهيم مانند فتوسنتز و تنفس مقالات زيادي دربارة کج فهمي هاي دانش آموزان منتشرشده است ؛ اما به طور قابل توجهي در موضوعاتي مانند ساختار و رشد سلول هاي گياهي ، ژنتيک ، تکامل ، طبقه بندي گياهان ، فيزيولوژي گياه و اکولوژي گياهان تحقيقات کمتري وجود دارد.
اگرچه تصورات نادرست و کج فهمي هاي دانش آموزان در زمينه علوم زيستي و به ويژه گياهان خيلي زياد است و تهيه يک ليست جامع در کوتاه مدت ميسر نخواهد بود، اما نتايج حاصل از اين مطالعه مي تواند به عنوان يک منبع آموزشي براي معلمان علوم و زيست شناسي و دانشجويان رشته هاي زيست شناسي مورداستفاده قرار گيرد.
ارزيابي تکويني مي تواند به معلمان در آگاهي از تفکر دانش آموزان و 4 - Field 7 - Alternative Conception 10 - Katerina 5 - Misconception 8 - Preconceptions 11 - Gönen & Kocakaya 17 6 - Misunderstanding 9 - Allen 12 - Brown & Schwartz آگاهي از درک و تبيين مفاهيم خود کمک کند (سادلر١٣ و همکاران ، ٢٠١٣).
نتايج و بحث يافته هاي پژوهش در قالب موضوعات و حوزه هاي مختلف ازجمله «طبقه بندي گياهان ، بخش ها و قطعات گياهي ، نيازهاي گياهان ، تغذيه گياهان و مبحث فتوسنتز و تنفس » گروه بندي شدند که در ذيل به ارائه تصورات نادرست و مفاهيم درست آن در هر يک از حوزه ها پرداخته مي شود: ١-طبقه بندي گياهان دانش آموزان تمايل دارند گياهان را بر اساس ويژگي هاي قابل تشخيص (رنگ سبز و رشد در خاک ) 13 - Sadler 14 - American Society of Plant Biologists 18 15 - American Botanical Society و قسمت هاي گياه (ساقه ، برگ ، گل ) طبقه بندي کنند.