چکیده:
قرآن کریم در سطح بسیار بالایی از سبک های بیانی گوناگون بهره جسته و همین سبب
شده است که این کتاب آسمانی از نظر اسلوب بیانی معجزه باشد. از جمله مواردی که
در قرآن باعث ایجاد جنبه های بلاغی شده، حروف جر است. مساله ای که در این مقاله
مورد تحقیق و پژوهش قرار می گیرد، این است که با بررسی بلاغی حروف جر می توان
به همه ی ابعاد زیبایی شناختی حروف جر از جمله این که می توانند دارای مجاز مرسل،
تشبیه و تمثیل، تضاد، تاکید، ایجاز حذف،ایجاز قصر، تقدیم و تاخیر، تکرار و ... باشند، پی
برد. اسلوب قصر و حصر از با بهای مهم علم معانی و اعجاز قرآن کریم می باشد و حروف
جر نیز می تواند از راه تقدیم و تاخیر باعث ایجاد این اسلوب شوند. حذف حروف جاره از
مصادیق برجسته سازی ادبی و هنجار گریزی نحوی است و باعث ایجاد معانی بلاغی و
زیبایی سخن از لحاظ ادبی م یشود. بلاغیون علت کاربرد حروف را در معنای مجازی بر
اساس قاعد ه ی استعاره تبعیه توجه م یدانند. مقاله ی حاضر به بررسی بلاغی حروف جر
متناسب با مجال یک مقاله ضمن بیان اجمالی مفهو م های فوق نزد علمای بزرگ بلاغت
با استفاده از کتب بلاغی، اعراب بلاغی قرآن، تفاسیر بلاغی و ... از حروف جری که دارای
نکات بلاغی هستند، نمونه هایی از هر گونه ذکر شده و آرایه های بلاغی نهفته در آ نها
بیان می شود که نشان از بلاغت عظیم قرآن دارند که با هدف فهم دقی قتر مفاهیم و اثبات
اعجاز بلاغی قرآن صورت گرفته است.
The Holy Quran has used a wide variety of expression styles at a high level. The rhetoric of the alphabets understands its aesthetic dimensions because it permits the analogy of analogy to contradict the emphasis on eliminating the creation of a dedication palace and delaying repetition. And that the issue of presenting and delaying alphabets can be assigned for purposes such as bow, chant, palace, palace fashions are important aspects of the meaning and miracle of the Holy Quran, and alphabets can also be provided through delays and delays. They create this style, and the style of the palace and the pursuit of goals such as denial, guidance, reprimand, bow, encouragement are eliminated from the literal accents and syntactic norms and create rhetorical and aesthetic meanings of speech. The rhetoric justifies the use of letters in a virtual sense based on the metaphorical principle of the metaphor, and all of this is the rhetorical examination of the alphabets of this paper, and we have expressed the rhetorical arrays embedded in the alphabets in the Qur'anic verses indicating It has a great rhetoric of the Quran and aims to understand the concepts and proofs of the rhetorical miracle of the Quran more closely
خلاصه ماشینی:
مسأله اي که در اين مقاله مورد تحقيق و پژوهش قرار مي گيرد، اين اســت که با بررســي بلاغي حروف جر مي توان به همه ي ابعاد زيبايي شــناختي حروف جر از جمله اين که مي توانند داراي مجاز مرســل ، تشــبيه و تمثيل ، تضاد، تأکيد، ايجاز حذف ،ايجاز قصر، تقديم و تأخير، تکرار و ...
اسلوب قصر و حصر از باب هاي مهم علم معاني و اعجاز قرآن کريم مي باشد و حروف جر نيز مي تواند از راه تقديم و تأخير باعث ايجاد اين اســلوب شــوند.
در قرآن کريم گاه مطالب با تقديم و تأخيرها و حذف ها صورت مي گيرد که از نظر بلاغي جاي بحث فراوان دارد و گاهي با سبک استعاره ، تشبيه و تمثيل بيان مي شوند تا شنونده را به تفکر و تأمل وا دارد که اين گونه سخن نشانه ي فصاحت و بلاغت قرآن مي باشد.
حذف حروف جر نيز مي تواند باعث ايجاد جنبه هاي بلاغي در قرآن شــود؛ زيرا گاهي بلاغت و شيوايي سخن با حذف حروف جر است ، به طوري که ابوالعباس مبرد در بعضي از سخنان عرب که حذف صورت گرفته اســت ، عمق معني و زيبايي لفظ را همراه ايجاز محمود و پسنديده مي بيند.
پايان نامه هايي با عنوان انعکاس معاني حرف جر «باء» و «في » در روش هاي مختلف ترجمه ازعبد الرضا ضارع (١٣٩٥)، پايان نامه ديگري در زمينه بررسي آيات داراي حروف جر با عنوان بررسي آراء مختلف در مورد حروف جر در قرآن با رويکرد نحوي و بلاغي است که براي دسترسي به آن بايد به دانشگاه مربوطه مراجعه شود.