چکیده:
هدف کلی از انجام این پژوهش، ارائه یک مدل، شامل اهداف، اصول و روشهای تربیت عقلانی فارابی در حیطه عقل نظری است. در انجام این پژوهش از روش استنتاجی فرانکنا استفاده شده است. به این صورت که در مرحله اوّل با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، نظام مقولهبندی قیاسی، مطالب مورد بررسی قرار گرفته و با توجّه به آنها در مرحله بعد گزارههای واقعنگر مشخّص شده و در آخر با استفاده از روش استنتاجی فرانکنا اهداف، اصول و روشهای تربیت عقلانی فارابی در حیطهی عقل نظری مشخّص شده است و در پایان نتیجهگیری شده است که هدف غایی تربیت عقلانی فارابی، نیل به الله به عنوان سبب اوّل در جهت رسیدن به سعادت است و اهداف واسطهای تربیت عقلانی، در حیطهی عقل نظری عبارتند از: رسیدن به رتبهی وجودی عقل فعّال، ﻛﻤﺎﻝ ﻋﻘﻞ ﻧﻈﺮﻱ ﻭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﻣﺴﺘﻔﺎﺩ، طی مراتب عقل و رسیدن به تجرّد محض و فعلیّت تام، دستیابی به معرفت تام از مسیر قوه متخیّله و ناطقه، پرورش مهارتهای تعقّل، بصیرتافزایی و خودآگاهی. اصول تربیت عقلانی در حیطهی عقل نظری عبارتند از: اصل شایستگی ذاتی، اصل تربیتپذیری(تعلیم)، اصل راهنمایی، اصل لزوم آموزش، اصل ترکیب نظر و عمل، اصل تعقّل و تفکّر و روشهای تربیت عقلانی در حیطهی عقل نظری عبارتند از: آموزش فلسفه، استقراء، تمثیل، قیاس، الگوسازی، آموختن علم، آفرینش هنری، آموختن حکمت، تعقّل و تفکّر و تأمّل.
The general objective of this research is provide a model, including goals, principles, and rational education methods of Farabi's rational education in Theoretical reason. We have benefitted from Frankena's inference method in this research. In the first stage, materials were investigated by qualitative content analysis method and deductive categorization system. With regard to the results obtained from the above methods, the next stage dealt with determining realistic statements. Finally, the objectives, principles and methods of rational education were identified using Frankena's inference method by taking into account Farabi's view on theoretical reason. We have concluded that the ultimate goal of Farabi in rational education is to achieve Allah as the first agent of happiness. In the area of theoretical reason, the intermediary goals of rational education includes the attainment to the existential status of active intellect and the climax of theoretical reason and Mostafad reason, the completion of the stages of reason and access to pure incorporeity and total actuality, attainment to the complete knowledge through the power of the imagination and speech, development of thinking skills in the theoretical. The principles of rational education in the field of theoretical reason are as followings: intrinsic competence, education, guidance, the necessity of education, combining opinion and practice, reasoning and thinking. The methods of rational education in the domain of theoretical reason include learning philosophy, induction, allegory, analogy, modeling, science, artistic creation, wisdom, reasoning and reflection.
خلاصه ماشینی:
به اين صورت که در مرحله اول با استفاده از روش تحليل محتواي کيفي ، نظام مقوله بندي قياسي ، مطالب مورد بررسي قرار گرفته و با توجه به آن ها در مرحله بعد گزاره هاي واقع نگر مشخص شده و در آخر با استفاده از روش استنتاجي فرانکنا اهداف ، اصول و روش هاي تربيت عقلاني فارابي در حيطه ي عقل نظري مشخص شده است و در پايان نتيجه گيري شده است که هدف غايي تربيت عقلاني فارابي ، نيل به الله به عنوان سبب اول در جهت رسيدن به سعادت است و اهداف واسطه اي تربيت عقلاني ، در حيطه ي عقل نظري عبارتند از: رسيدن به رتبه ي وجودي عقل فعال ، کمال عقل نظري و رسيدن به عقل مستفاد، طي مراتب عقل و رسيدن به تجرد محض و فعليت تام ، دستيابي به معرفت تام از مسير قوه متخيله و ناطقه ، پرورش مهارت هاي تعقل ، بصيرت افزايي و خودآگاهي .
نتيجه هدف نيل به الله به عنوان سبب اول در جهت رسيدن به سعادت جدول ٢- اهداف تربيت عقلاني در حيطه ي عقل نظري مقدمه ١ بايد آغازين انسان بايد براي دستيابي به کمال وجودي خود به مرتبه اي برسد که در قياس عملي ١ قوام خود محتاج به ماده نباشد.
نتيجه دانش ، مهارت و نگرش فلسفه دانشي است که بايد به افراد براي پاسخگويي به نيازهاي خاص اجتماعي آموزش داده شود مقدمه ١ هدف کمال عقل نظري و رسيدن به عقل مستفاد قياس عملي ٢ مقدمه ٢ گزاره واقع نگر اگر انسان از راه آموزش همه ي آن چه را که آمادگي داشت فراگرفت ، به کمال رسيده است .