چکیده:
طرح مسئله: یکی از راههای تحقق توسعة پایدار، پیادهسازی حکمروایی خوب است. این مفهوم بهویژه در کشورهای در حال توسعه و در استقرار و نهادینهسازی جامعة مدنی جایگاه ویژهای دارد. توسعة گردشگری بهطور مستقیم با گروههای مختلف اجتماعی در ارتباط است. از آنجا که این گروهها از منافع متفاوت و در بعضی مواقع متضادی برخوردارند، تحقق حکمروایی خوب در گردشگری برای دستیابی به توسعة پایدار اهمیت دوچندانی دارد.هدف: هدف این پژوهش، ارائة چهارچوبی جامع برای سطحبندی و درک اثرپذیربودن یا اثرگذاربودن هریک از متغیرهای حکمروایی خوب در تحقق توسعة پایدار گردشگری در شهرستان میبد است.روش پژوهش: نخست با مرور جامع پیشینة پژوهش و نظرخواهی از خبرگان، متغیرهای حکمروایی خوب شناسایی، و در ادامه، این متغیرها با بهرهگیری از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری، سطحبندی و تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آنها مشخص میشود. درنهایت قدرت نفوذ و وابستگی هریک از متغیرها بررسی میشود. جامعة آماری این پژوهش را خبرگان دانشگاهی و متخصصان فعال در صنعت گردشگری شهرستان میبد تشکیل میدهند.نتایج: با توجه به یافتههای پژوهش، متغیرهای «پاسخگویی، اجماعمحوری (شکلگیری وفاق عمومی) و اثربخشی و کارایی» در سطح اول، متغیرهای «مشارکت، مسئولیتپذیری و حاکمیت قانون (قانونمندی)» در سطح دوم و متغیرهای «حقوق مساوی (عدالت) و شفافیت» در سطح سوم مدل طراحیشده قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد «شفافیت» و «حقوق مساوی»، مؤثرترین متغیرها هستند که باید در مرکز توجه جدی مدیران قرار گیرند. این نتایج به سیاستگذاران کمک میکند برای بهکارگیری مفهوم حکمروایی خوب بهمنظور دستیابی به توسعة پایدار گردشگری، مسیر مناسبتری را برگزینند.نوآوری: نوآوری پژوهش حاضر، طراحی مدلی یکپارچه برای سطحبندی متغیرهای حکمروایی خوب در توسعة پایدار گردشگری و تعیین اثرپذیربودن یا اثرگذاربودن این متغیرهاست.
Problem Statement: The implementation of good governance is one of the influential techniques for achieving sustainable development. This concept is particularly of great importance for establishing and institutionalizing a civil society in developing countries. The necessity of good governance is more pronounced in tourism, because, it is formed in the context that is associated directly with the communities. Accordingly, good governance should be considered as an important element in sustainable tourism development.Objective: The aim of this study is to provide a comprehensive framework to identify the relationships between each of the indicators of good governance in order to achieve sustainable tourism development in Maybod city.Methodology: In this study, indicators are first identified by a comprehensive review of the literature and opinions of experts in the field. These indicators were then rated using Interpretive Structural Modeling (ISM) and the level of their reciprocal effectiveness is determined. The population of this research consists of the academic experts in the field of tourism and the active tourism industry professionals in Meybod city, Yazd.Results: According to the results, ‘transparent’ and ‘equitable and inclusive’, are the most basics in sustainable tourism development which must be taken into serious consideration by executives in the industry. Moreover, these results will help the policymakers to choose a better procedure to achieve sustainable tourism development by applying the concept of good governance.Innovation: The innovation of this study is to design an integrated model for leveling the indicators of good governance in order to achieve sustainable tourism development and determining the effectiveness or usefulness of these indicators.
خلاصه ماشینی:
هدف : هدف اين پژوهش ، ارائۀ چهارچوبي جامع براي سطح بندي و درک اثرپذيربودن يا اثرگذاربودن هريک از متغيرهاي حکمروايي خوب در تحقق توسعۀ پايدار گردشگري در شهرستان ميبد است .
حکمروايي خوب ، سيستمياست که اقتصاد، سياست و مسائل اجتماعي يک جامعه را از راه دولت ، بخش خصوصي و نهادهاي مدني مديريت ميکند؛ نهادهايي که در توسعۀ انساني نقش و در تعامل با يکديگر قرار دارند و ايجاد ارتباط و تعادل لازم و تفکيک وظايف هريک از اين ســـه بخش ، امکان بهتر زيســـتن را در يک جامعه فراهم خواهد کرد.
1 Rees 2 Good governance يکي از جنبه هاي مهم نظريۀ حکمروايي خوب ، بعد مشــارکت اســت ؛ زيرا اصــل و بنيان اين نظريه بر حکومت مردمياستواراست (موسوي و همکاران ، ١٣٩٤: ١).
با توجه به اهميت موضوع ، اين پژوهش در نظر دارد چهارچوبي براي سطح بندي متغيرهاي حکمروايي خوب به منظور تحقق تو سعۀ پايدار گردشگري با استفاده از مدل سازي ساختاري تفسيري (ISM)١ارائه دهد.
حکمروايي خوب ، راهبري و مديريت جامعه به گونه اي ســـنجيده ، درســـت و کارآمد و در چهارچوب حاکميت قانون ، تصميم گيري منطقي و عادلانه همراه با پاسخگويي و مسئوليت پذيري، مشارکت عمومي و راهبردهايي از اين دست بيان شده که در گرو تعامل درست شهروندان و نيروهاي سياسياجتماعي جامعۀ مدني با دولت است (سردارنيا، ١٣٨٨: ١٣٥).
جدول - ١: متغيرهاي حکمروايي خوب (يافته هاي پژوهش ) (رجوع شود به تصویر صفحه ) 1Weiss 2van Kersbergen and van Waarden 3World Bank 4International Monetary Fund (IMF) Kaufmann et al.