چکیده:
ادبیات فارسی، مجموعه ای از اشارات و نکته های دقیقی است که دریافت معانی آن نیازمند آگاهی های ویژه می باشد. بیشتر این باریک اندیشی ها و ظرافت ها در کاربرد مضمون های قرآنی و احادیث جلوه گر می شود. قرآنی که برای مسلمانان هم زبان دل است و هم ترجمان اعتقاد و شنیدن آن تقدس و برکتی را تداعی می کند که هم آرام بخش است و هم دارای شکوه معنوی.
در این پژوهش برآنیم سه مقولۀ مهم و تاثیرگذار و بحث برانگیز قرآنی و عرفانی، بار امانت ، گنج مخفی، و عهد الست را از جهات متفاوت در آثار شاعران کلاسیک و عارف مسلکی چون عطار، مولانا و حافظ که به ترتیب از قرن ٦ ،٧، ٨ هستند مورد بحث و بررسی قرار دهیم . روش تحقیق کتابخانه ای و مطالعۀ آثار این شاعران و پژوهش های مربوط است .
خلاصه ماشینی:
بازتاب ، بار امانت ، گنج مخفي و ميثاق الست در آثار عطار، مولانا و حافظ بر اساس مفاهيم قرآني 1 سپيده سپهري ١ استاديار، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد رودهن نويسنده مسئول : سپيده سپهري چکيده ادبيات فارسي، مجموعه اي از اشارات و نکته هاي دقيقي است که دريافت معاني آن نيازمند آگاهي هاي ويژه مي باشد.
در اين پژوهش برآنيم سه مقولۀ مهم و تأثيرگذار و بحث برانگيز قرآني و عرفاني، بار امانت ، گنج مخفي، و عهد الست را از جهات متفاوت در آثار شاعران کلاسيک و عارف مسلکي چون عطار، مولانا و حافظ که به ترتيب از قرن ٦ ،٧، ٨ هستند مورد بحث و بررسي قرار دهيم .
» عرفا و شاعران عارف بر طبق حديث «کنت کنزا» معتقدند که خداوند موجودات را به واسطۀ حب ذات آفريد؛ در واقع خداوند در متجلي کردن موجودات ، بر خود عشق ورزيد: «بخش اخير حديث را با وفاداري به انديشۀ ابن عربي مي توان چنين گفت : «در وجود مخلوقات شناساي وجود خود باشم » (شايگان ؛ ١٣٧١: ٣٨٥) حسن را بر ديدة خود جلوه داد منتي بر عاشق شيدا نهاد هم به چشم خود جمال خود بديد تهمتي بر چشم نابينا نهاد (عطار؛ ١٣٨١: ٩٤) گاه به طور ضمني به گنج نهان آفرينش که همان رسيدن به قرب الهي و کمال انساني ست اشاره مي کند: خاک بيزش گفت آن زين يافتم آن چنان گنجي نهان زين يافتم (عطار؛ ١٣٦٨: ١٨٦) گاه نيز صراحتا معبودي را با عنوان «گنج پنهان » مورد خطاب قرار مي دهد: گرچه در جان گنج پنهان هم تويي آشکارا بر تن و جان هم تويي (عطار؛ ١٣٦٨: ٨٠) مولانا و تأثيرپذيري او از مفاهيم قرآني جلال الدين محمد بلخي ملقب به ملاي رومي يا مولوي از شاعران عارف مسلک و انديشمند قرن هفتم (٦٠٤ ه .