چکیده:
اشغال ایران از سوی متفقین در جنگ جهانی دوم و استعفای اجباری رضاشاه، سبب بروز بحرانهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی فراوانی شد. در چنین شرایطی، مجلس و دولت ایران، با توصیه و حمایت انگلیس و آمریکا و با تأیید اولیه شوروی، استخدام مستشارانی از آمریکا جهت ساماندهی اوضاع و غلبه بر مشکلات اقتصادی و اداری را مورد توجه قرار دادند. در همین راستا، آرتور میلسپو که قبلاً نیز یک بار بهعنوان رئیس مالیه به ایران آمده و با توجه به شرایط زمانه، عملکرد نسبتاً موفقی از خود بر جای گذاشته بود، بهعنوان رئیس کل دارایی ایران استخدام شد. هدف پژوهش حاضر بررسی عملکرد میلسپو در تعدیل و تثبیت قیمتها در طی دو سال حضورش در ایران (1323- 1321ش) است. روش تحقیق در این مقاله، توصیفیتحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای و اسنادی است. نتایج این پژوهش نشان میدهد میلسپو با وجود اختیارات گسترده و حمایت همهجانبه متفقین، در تعدیل و تثبیت قیمت کالاها عملکرد ناموفقی داشت، طوری که نرخ بسیاری از اجناس در زمان حضور او در ایران همچنان افزایش یافت و اگر در کالاهایی همچون گندم، برنج و برخی محصولات کشاورزی، نشانههایی از تثبیت و کاهش قیمت دیده میشود، نه بهخاطر اقدامات میلسپو، بلکه بیشتر به دلیل فراوانی محصولات کشاورزی و معین شدن تکلیف جنگ در بسیاری از جبههها در سال 1323بود.
The occupation of Iran by the Allies in World War II and the forced resignation of Reza Shah caused many political, social, economic and security crises. In such a situation, the parliament and the government of Iran, with the advice and support of England and the United States and with the initial approval of the Soviet Union, considered hiring advisers from the United States to organize the situation and overcome the economic and administrative problems. In this regard, Arthur Millspaugh, who had already come to Iran once as the head of finance and, considering the conditions of the time, had left behind a relatively successful performance, was hired as the head of Iran's finance. The purpose of the current study is to investigate the performance of Millspaugh in reducing and stabilizing prices during the two years of its presence in Iran (1942-1944). The research method in this article is descriptive-analytical and the method of collecting library and documentary information. The results of this research showed that Millspaugh had an unsuccessful performance in adjusting and stabilizing the prices of goods despite his broad authority and all-round support of the Allies so the price of many goods continued to increase during his presence in Iran, and if in goods such as Wheat, rice and some agricultural products show signs of price stabilization and reduction. It is not because of Millspaugh's actions, but due to the abundance of agricultural products and the determination of the task of war on many fronts in 1944.
خلاصه ماشینی:
نتايج اين پژوهش نشان ميدهد ميلسپو با وجود اختيارات گسترده و حمايت همه جانبه متفقين ، در تعديل و تثبيت قيمت کالاها عملکرد ناموفقي داشت ، طوري که نرخ بسياري از اجناس در زمان حضور او در ايران همچنان افزايش يافت و اگر در کالاهايي همچون گندم ، برنج و برخي محصولات کشاورزي، نشانه هايي از تثبيت و کاهش قيمت ديده ميشود، نه به خاطر اقدامات ميلسپو، بلکه بيشتر به دليل فراواني محصولات کشاورزي و معين شدن تکليف جنگ در بسياري از جبهه ها در سال ١٣٢٣بود.
٢. اقدامات ميلسپو براي تعديل و تثبيت قيمت ها آرتور ميلسپوي آمريکايي که قبلاً نيز در بين سال هاي ١٣٠١ تا ١٣٠٦ به عنوان رئيس ماليه ، به ايران آمده بود، يک بار ديگر، در ٢١ آبان ١٣٢١ با تصويب مجلس شوراي ملي سيزدهم ، به عنوان رئيس کل دارايي، به استخدام ايران درآمد تا مشکلات اقتصادي و مالي کشور را سر و سامان دهد (ساکما، ٢٤٠/١٢٦١٥: ١٧- ١٥؛ مشروح مذاکرات مجلس ، دوره ١٣، جلسه ١٠٨)؛ اما اين بار شرايط زمانه متفاوت شده بود و ديگر از حکومت مقتدر رضاشاه براي اجراي اصلاحات مورد نظر ميلسپو خبري نبود و جاي آن را دولت هاي ضعيف و مستعجل گرفته بودند.