چکیده:
زمینه و هدف: سلامت معنوی یکی از ابعاد چهارگانه سلامت انسان است که با توجه به فرهنگ و بافت اجتماعی کشور ایران باعنوان سلامت معنوی اسلامی شناخته میشود، برای لحاظ کردن این مفهوم در سیستم آموزش پزشکی باید مباحثی در بسترهای مختلف مورد تفسیر و تعبیر قرار گیرد؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف مفهومپردازی سلامت معنوی اسلامی در آموزش پزشکی انجام گرفته است. روش: این مطالعه به روش پدیدارشناسی از نوع توصیفی انجام شده است. محقق از طریق بررسی مبنای نظری و ادبیات موجود به دنبال مفهوم پردازی، توصیف صریح و شناسایی ابعاد سلامت معنوی اسلامی در بستر آموزش پزشکی ایران میباشد. روش نمونهگیری، با استفاده از نمونهگیری مبتنی بر هدف انجام شد و متون مرتبط از نمونه در دسترس انتخاب شد. یافتهها: در ادبیات آموزش پزشکی ایران، سلامت معنوی اسلامی به عنوان جوهر ذاتی و عنصری بسیار مهم تلقی میشود. این مفهوم در آموزش پزشکی باید عملی، واقعی، وسیع و متمرکز بوده و قابلیت انتقالپذیری سریع داشته باشد. حوزه سلامت معنوی باید از حوزههای دیگر سلامت قابل تفکیک و تشخیص باشد و بهکارگیری آن برای همه انسانها راحت بوده با سلامت و بهزیستی مرتبط و پایه علمی و قابل قبول داشته باشد. نتیجهگیری: بدون شناخت، مفهوم پردازی و تبیین سلامت معنوی اسلامی در آموزش پزشکی همچنان برنامههای آموزش سلامت معنوی در سیستم سلامت و پزشکی مورد انتقاد قرار گرفته و به عنوان فضاهای یادگیری غیررسمی کنترل ناپذیر تلقی میشوند. سلامت معنوی اسلامی باید به صورت شفاف در بستر نظام آموزش پزشکی از طریق محیطهای یادگیری تجربه شونده مفهوم پردازی شوند تا نظام آموزش پزشکی مبتنی بر سلامت معنوی اسلامی شکل بگیرد.
Background: Spiritual health is one of the four dimensions of human health, which is known as Islamic spiritual health in Iran according to the culture and social context. In order to include this concept in the medical education system, discussions must be interpreted in different contexts. The purpose of this study is to conceptualize Islamic spiritual health in medical education.
Methods: This phenomenological study used a descriptive method. Via examining the theoretical basis and existing literature, the researcher endeavored to conceptualize, clearly describe and identify Islamic spiritual health in the context of Iranian medical education as a neglected or emerging phenomenon. Purpose-based sampling was used and relevant texts were selected from the available sample.
Results: Islamic spiritual health is of remarkable significance in Iranian medical education literature. This concept should be practical and real, wide and focused, and transferable in medical education. Spiritual health should be distinguishable from other areas of health, and user-friendly, and be scientific-based and related to health and well-being.
Conclusion: Without conceptualization of Islamic spiritual health in medical education, spiritual health education programs in the health and medical system are considered uncontrollable informal learning spaces. Islamic spiritual health should be clearly conceptualized in the medical education system through experiential learning environments, so that a medical education system based on Islamic spiritual health is formed.