چکیده:
إنّ انغلاق أبواب المدارس وعدم حضور الطلبة فی الفصول الدراسیة إثر جائحة کورونا قد أثارت التفکیر فی توظیف إستراتیجیة تتناسب للتعلیم عن بعد؛ لتجعل الدارسین فی بیئة تعلیمیة حقیقیة أکثر متعة وتعید الثقة بنفسهم وتزید من التفاعل الإیجابی بینهم والمدرّس. إنّ إستراتیجیة الصف المقلوب من إحدی هذه الإستراتیجیات حیث یمکن توظیفها خلال التعلیم عن بعد لما لها أثر بالغ الأهمیة فی تنمیة التفکیر الناقد الإبداعی لدی الدارسین وتطویر أدائهم ومستواهم الدراسی. انطلاقاً من هذه المسألة تهدف الدراسة الحالیة إلی معرفة فاعلیة توظیف إستراتیجیة الصف المقلوب خلال التعلیم عن بعد فی تحسین تعلّم مادة اللغة العربیة لدی طالبات الصف العاشر لفرع الآداب والعلوم الإنسانیة بمدرسة "الزهراء" (س) فی مدینة "سعادت شهر" الواقعة فی محافظة فارس. استخدمت الدراسة المنهج شبه التجریبی وتکوّن مجتمع الدراسة من جمیع طالبات الصف العاشر لفرع الآداب والعلوم الإنسانیة فی مدارس المرحلة الثانویة الإیرانیة؛ أما عیّنة الدراسة فبلغ عددها 22 طالبة حیث تمّ توزیعها عشوائیاً علی مجموعتین متساویتین حیث تعلّمت إحداها مادّة اللغة العربیة وفقاً لإستراتیجیة الصف المقلوب بوصفها مجموعة تجریبیة والأخری تعلّمت المقرّر علی ضوء إستراتیجیة التدریس التقلیدیة المألوفة خلال 12 حصّة دراسیة. وما توصلّت إلیه هذه الدراسة فی ضوء تحلیل البیانات عبر استخدام اختبار تحلیل التغایر هو أنّ ثمة فروقاً ذات دلالة إحصائیة بین متوسّط درجات الطالبات فی القیاس البعدی لصالح المجموعة التجریبیة؛ من ثمّ أثبتت فاعلیة إستراتیجیة الصف المقلوب فی تحسین تعلّم مادّة اللغة العربیة.
بسته شدن مدارس و حضور نداشتن دانش اموزان به دلیل ویروس همه گیر کرونا، این پرسش را ایجاد کرد که کدام راهبرد برای اموزش از راه دور مناسب است و دانش اموزان را در یک محیط اموزشی واقعی و لذت بخش تر قرار داده ، اعتمادبه نفس را به ان ها برگردانده ، و تعاملات مثبت را میان ان ها و معلم افزایش می دهد؟ راهبرد کلاس معکوس ، با توجه به تاثیر بااهمیت ان در تقویت تفکر نقادانه و خلاقانه و پیشبرد کنش تحصیلی ان ها، ازجمله راهبردهایی است که می توان ان را در کلاس های اموزش از راه دور به کار گرفت . ازاین رو، پژوهش حاضر بران است اثربخشی به کارگیری کلاس معکوس حین اموزش از راه دور را بر بهبود یادگیری زبان عربی نزد دانش اموزان دختر پایه دهم رشته ادبیات و علوم انسانی مدرسه الزهراء (س ) در شهر سعادت شهر، واقع در استان فارس ، بررسی کند. روش پژوهش ، نیمه تجربی است . جامعه اماری پژوهش ، دانش اموزان دختر پایه دهم رشته ادبیات و علوم انسانی در دبیرستان های متوسطه دوم ایران بوده است . نمونه اماری از 22 دانش اموز دختر تشکیل شد که به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. تدریس زبان عربی در گروه ازمایش بر اساس راهبرد کلاس معکوس و در گروه کنترل بر اساس روش مرسوم در 12 جلسه انجام شد. در پرتو یافته های به دست امده از تحلیل کوواریانس مشخص شد که تفاوت معناداری در نمرات دانش اموزان در پس ازمون به نفع گروه ازمایش وجود دارد؛ ازاین روی ، به کارگیری راهبرد معکوس در بهبود یادگیری درس زبان عربی تاثیر مثبت و زیادی داشته است .
Covid-19 pandemic motivated the employment of a tailored strategy for distance learning with the ultimate goal of providing more enjoyable and truly educational environment for learners, restoring their self-confidence, and increasing positive interaction among students and the teacher. The flipped classroom is one of such smart strategies which can be used through distance learning because of its undeniable impact on development of creative critical thinking, enhancing the performance, and increasing the level of study in school pupil. Accordingly, the current study aims to investigate the effectiveness of employing the flipped classroom strategy during distance learning on improving the learning of Arabic language for students in 10th grade of the Arts and Humanities branch of Zahra school (Sa’adat Shahr) in Sa’adat Shahr, Fars Province, Iran. The current study is a semi-experimental research and the statistical population consists of students in 10th grade of the mentioned location. The population under study includes 22 students, randomly distributed into two equal groups. One group learned the subject of Arabic according to the strategy of the flipped classroom (experimental group), and the second group went under traditional teaching strategy. Both groups received 12 class sections. One way ANOVA test showed statistically significant difference between the average grades of two groups (in favor of the experimental group). The results revealed the effectiveness of flipped classroom strategy in improving the learning of Arabic.