چکیده:
هدف پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتبار یابی مقیاس آسیبهای انتخاب رشته ورود به دانشگاه بود. روش پژوهش مورد استفاده در این مطالعه روش آمیخته و جامعه آماری نیز دانشجویان ورودی دانشگاه تبریز و دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سالتحصیلی 1400-1401 بودند. در بخش کیفی نمونهای به حجم 24 نفر از دانشجویان گروههای علوم انسانی، فنی و مهندسی، علوم پایه و گروه علوم پزشکی به شیوه هدفمند انتخاب شد و مورد مصاحبه قرار گرفتند. در ادامه و در بخش کمی این مطالعه و بررسی اولیه 188دانشجو و اجرای نهایی 375 دانشجو از گروههای آموزشی بصورت نمونهگیری خوشهای طبقهای متناسب انتخاب شدند. نتایج حاصل از اعتبارسنجی به شیوه همسانی درونی براساس آلفای کرونباخ83/0 بهدست آمد. بررسیهای مربوط به روایی محتوا، پیشبین و سازه مقیاس آسیبهای فرایند انتخاب رشته ورود به دانشگاه نشان مؤید روایی مقیاس مذکور بود. یافتههای حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی نشان داد که آسیبهای فرایند انتخاب رشته تحصیلی ورود به دانشگاه از سه عامل اصلی: آسیبهای فردی، آسیبهای اجتماعی و آسیبهای ساختاری و مدیریتی تشکیل شده است. براساس یافتههای این پژوهش میتوان نتیجه گرفت که فرم 19گویهای مقیاس آسیبهای فرایند انتخاب رشته ورود به دانشگاه در دانشجویان ایرانی از روایی و پایایی کافی برخوردار است.
The aim of the present study was to construct and validate the Scale of possible harms in major selection for university admission. The research method used in this study was the mixed method and the statistical population was the incoming students of Tabriz University and Tabriz University of Medical Sciences in the 2021-2022 academic year. In the qualitative section, a sample of 24 students from the departments of humanities, engineering, basic sciences, and medical sciences were purposefully selected and interviewed. Then, in the quantitative part of this study and the initial study, 188 students and in the final implementation 375 students from educational departments were selected by stratified cluster sampling. The results of internal consistency validation based on Cronbach's alpha were 0.83. Studies related to the validity of the content, the prediction, and the structure of the scale of the damages of the process of choosing the field of the entrance to the university showed the validity of the mentioned scale. Findings from exploratory and confirmatory factor analysis showed that the harms of harms in major selection for university admission consist of three main factors: personal harms, social harms, and structural and managerial harms. Based on the findings of this study, it can be concluded that the 19-item form of the Injury Scale in the process of choosing a university entry course for Iranian students has sufficient validity and reliability.
خلاصه ماشینی:
ساخت و اعتباريابي مقياس آسيب هاي انتخاب رشته تحصيلي ورود به دانشگاه Construction and Validation of the scale of "possible harms in major selection for university admission قادر نعيمي کانديداي دکتري مشاوره ، گروه مشاوره ، دانشکدة علوم تربيتي و روانشناسي ، دانشگاه محقق اردبيلي ، اردبيل ، ايران .
يافته هاي حاصل از تحليل عاملي اکتشافي و تاييدي نشان داد که آسيب هاي فرايند انتخاب رشته تحصيلي ورود به دانشگاه از سه عامل اصلي: آسيب هاي فردي، آسيب هاي اجتماعي و آسيب هاي ساختاري و مديريتي تشکيل شده است .
بازبيني پيشينه پژوهشي نشان ميدهد در ارتباط با فرايند انتخاب رشته تحصيلي مفاهيمي چون عوامل مؤثر در انتخاب رشته هاي مختلف (بادآور نهندي و تقي زاده خانقاه ، ١٣٩٨،گيلاوند و همکاران ، ١٣٩٤)، رضايت تحصيلي (مرادي و اخوان تفتي، ١٣٩٢)، انگيزه ي 1 - Yu 2 - Ajayi 3 - Delaney & Devereux 4 - Hiatt 5 - Smith & Allen 6 - Young‐Jones 7 - Erlich & Russ-Eft 8 - Fricke 9 - Freedman انتخاب رشته (گيلاوند و همکاران ، ١٣٩٤)، پايگاه اجتماعي- اقتصادي (قلخانباز و خدايي، ١٣٩٣) وضعيت آگاهي ، دسترسي و استفاده از منابع اطلاعاتي (رضاپورميرصالح و همکاران ، ١٣٩٥)، مسائل خانوادگي و جنسيتي (نيک نژاد و همکاران ، ١٣٩٤)، نقش هدايت تحصيلي در انتخاب رشته (موسوي و همکاران ، ١٣٩٩)، علاقه (پارک١ و همکاران ، ٢٠٢١)، خانواده و تاثير والدين (آستورن فيگاري و اسپير٢، ٢٠١٩) مطرح شده اند و اغلب اين مطالعات مبتني بر رويکرد نظري واحدي بوده اند.