چکیده:
سید جمال الدین حسینی اسدآبادی،فقیه،فیلسوف،عارف و متفکر بزرگ اسلامی،فصلی تازه در روش مبارزه با مستبدان و استعمارگران آغاز نمود و پایههای محکم و استوار وحدت امت اسلامی را بنا نهاد. انقلاب آزادیخواهان و مسلمانان شبه قاره هندوستان و ایجاد کشور اسلامی مستقل پاکستان یکی از انقلابهایی است که از روحیهء عرفانی،حماسی و آزادیخواهی سید جمال بیبهره نبوده است.علامه اقبال لاهوری در سخنرانیها و نوشتههایش زبان به تمجید و تحسین سید جمال الدین میگشاید و او را مجدد عصر حاضر مینامد و در کتاب"جاویدنامه"در سفر خیالی خود به فلک عطارد در معیت ملای رومی به زیارت روح پرفتوح سید جمال الدین و مصاحبت با وی نایل میشود و او را پیشتاز و مقتدای خویش در راه مقدس بیداری ملل شرق میبیند و به درک مقام و فهم مقال او میبالد و به بیان اندیشههای وی به صورت مناظره با زنده رود میپردازد. این مقاله گویای این گفتگوی روشنگرانه میان این مصلحان جامعهء بشری است.
خلاصه ماشینی:
نگاه کنید به عروة الوثقی،مقالهء سالشمار زندگی سیّد جمال الدّین،ص 951 و مقالهء سیّد جمال الدّین بیدارکنندهء ملل شرق و جهان اسلام،ص 09(به نقل از شرححال و آثار سیّد جمال الدّین اسدآبادی،بقلم میرزا لطف اللّه اسدآبادی خواهرزادهء سیّد،ص 71 و یادوارهء سیّد جمال الدّین اسدآبادی،دفتر اوّل،مقالهء مسافرتها،ص 91)و کشورهای عراق(سالهای 6621 و 4721 و 9031،هندوستان(0721 و 3821 و 6921)،افغانستان(8721 و 3821)،عربستان(4721 و 6921 و 3031)،ترکیه(7821 و 0131-مهاجرت به سوی شهادت)،مصر(5821 و 7821-تدریس فقه،حکمت الهی و فلسفه در دانشگاه الازهر،آشنایی با شیخ محمّد عبده،تأسیس حزب وطن و 8 سال فعالیّت و نگارش مقالات)،انگلستان(0031 و 2031 و 9031-مذاکره با مقامات انگلیسی دربارهء کشورهای اسلامی،نگارش مقالاتی پیرامون حکومت قاجار در ایران و استمداد از آزادیخواهان جهان برای نجات ایران)،فرانسه(0031 و 1031-همکاری با بعضی نشریّات و مجلاّت،نگارش مقالاتی دربارهء ملل اسلامی،انتشار مجلّهء عروة الوثقی با همکاری و همفکری و همگامی شیخ محمّد عبده به مدّت 8 ماه)،آلمان(6031-ملاقات با ناصر الدین شاه قاجار که در آن هنگام در آلمان بسر میبرد)و روس(7031)بسیاری از شخصیتهای اسلامی، سیاسی و فرهنگی جهان را ملاقات کرد.