خلاصه ماشینی:
نقش جغرافیا در تحولات آیندهء ایران قسمتی از یک سخنرانی در سمینار دبیران علوم اجتماعی کشور تبریز-مرداد ماه 1348 کاظم ودیعی از هرسو که به مسائل عمرانی آیندهء نزدیک ایران بنگریم،خواهیم دید که:جغرافیا در حل آنها نقشی اساسی به عهده دارد و تجربه نشان داده است که بدون توجه به شناسایی محیط جغرافیایی هیچ توفیقی در اجرای برنامههای عمرانی نصیب نخواهد شد.
د-در مورد دگرگون ساختن نسبت مردم شهرنشین و روستانشین و تقلیل عدهء جمعیتهای کوچنشینان،به این ارقام توجه کنید: سال 1345 سال 1335 کل جمعیت یران 18954704 25323064 کوچ نشینان به تحقیق نمی دانیم اما در حدود 1،5 میلیون برآورد می شود روستا نشینان 13002927 15523039 نسبت مردم روستانشین به کل جمعیت یران 68،6 61،3 مردم شهر نشین 5951777 9800025 نسبت مردم شهر نشین به کل جمعیت یران 31،4 38،7 به هریک از این مسائل نگرانکنندهء جمعیتی فوق که توجه کنید خواهید دید که نخستین قدم برای گشودن گره کور آن محتاج به بررسی و مطالعهء عمیق جغرافیایی است.
باید صمیمانه به این تلاش درود فرستاد، زیرا روزی که کارخانهء ذوبآهن ما محصول خود را عرضه کند ایران یک مرحلهء صنعتی واقعی را که دیگر مونتاژ نیست و اقتصاد دلالی را به دنبال ندارد شروع خواهد کرد.
اگر فرض ما بر ایجاد یک ایران صنعتی است که طلایهء آن از هماکنون هویدا است، بر ماست که به جغرافیای محلی و ناحیهای و وجب به وجب کوهها و دشتهای خود توجه کنیم و این میسر نمیشود مگر با ایجاد مراکز علمی بسیار متعدد و متنوع جغرافیایی و زمین شناسی و ایجاد دانشگاهی خاص علوم زمین Earth Science که در آن منحصرا به کار جغرافیا و زمینشناسی و آبشناسی و ساخته های آنها عمیقا توجه کنیم.