چکیده:
در علوم نظری ، که تاریخ و تاریخ هنر نمونههای بارز آنهاست ، شناخت واژگان و اصطلاحهای بنیادی ، و نیز اصطلاحهای رایج ، اهمیت بسیاری دارد . این اهمیت بدان پایه است که گاه میتوان همة تحولهای پدیدآمده در حوزهای از دانش بشری را از راه شرح دلالتهای یک واژه ، بهخوبی نشان داد و روشن کرد . از این رو ، پرداختن به این موضوع در دستور کار گلستانهنر قرار گرفته است تا از این راه ، امکانی برای بازاندیشی در کانونهای اصلی توجه تاریخ هنر ، پیوسته و بیش از پیش ، فراهم آید . از سوی دیگر ، بازاندیشی در واژگان تاریخ هنر میتواند کمکی باشد به مقایسة تطبیقی مفهومهای مؤثر بر جریانهای تاریخی تاریخنگاری هنر در سنتهای فکری شرق و غرب . نخستین قسمت از این مجموعه مقالات به مقدمة نظری موضوع و نشان دادن ضرورت و دامنة این سخن اختصاص دارد ...
خلاصه ماشینی:
"مأخذ: مرکز اسناد سازمان میراث فرهنگی با توجه به این مطلب،یکبار دیگر ملاحظه میشود با منسوب ساختن نوعی ساختمان[که]با هیئتهای گوناگون و حتی با پوششهای مغایر که در زمانهای مختلف ساخته شده است به یک قوم خاص،چه دشواریهایی در کار سبکشناسی معماری ایران پدید میآید.
در میان این فرمانروایان،ترکمانان قراقویونلو بیش از همه به احداث بناهای معتبر و زیبا و بازسازی و پیرایش آثار گذشتگان توجه داشتند و از بس بناهای این دوره از لحاظ تناسب و دقت در آرایش مشابهاند،به نظر میآید که فرمانروایان آن روزگار شخصا در انتخاب سبک بنا دخالت داشتند و یا صاحب نظرانی خوش سلیقه را مأمور این کار کرده بودند.
بلکه اعتراض بر این وارد است که چرا باید سبکهای معماری مانند شعر به زادگاه خود منسوب نشود و چرا چند اثر که به یک سبک،منتها در زمانهای مختلف و در محلهای مختلف ساخته شده است، به نام واقعی خو معروف نباشد و در نتیجه این گرفتاری پیش آید که برای یک سبک ساختمان چند نام بیمورد انتخاب گردد.
کسانی که توصیه میکنند برای تعمیر و حفاظت مساجد و مدارس از تجدید طاق غرفهها و گوشوارهها خودداری شود در اشتباهاند و با این توصیه،منطق معماری ایران را تخطئه میکنند؛چه،اگر برای نگهداری یک رواق از هو و کلاف بتون مسلح و آهنی و نظایر آن استفاده شود،چند صباحی بعد بینندهای که روش معماری رواق را مطالعه میکند با توجه به اینکه در زمان ساختمان بنا بتون مسلح در کار نبوده است از آغاز آن را محکوم به فنا میداند و دیگر نشانهای نمیماند که طرز پیشگیری از رانش را با مصالح معمولی نشان دهد."