چکیده:
گل فشان یک پدیده طبیعی منحصر به فرد است که در اکثر نقاط کره زمین قابل مشاهده است و معمولا به صورت یک عارضه مخروطی شکل گلی که مخلوطی از آب داغ، گازهای نفتی و هیدروکربوری، گل و رسوبات ریز دانه است، دیده می شود. گل خروجی معمولا به صورت آرام و گاهی نیز همراه با انفجار از یک یا چند دهانه خارج شده و به تدریج بر روی دامنه سرازیر می شود. گل فشان ها اغلب با گاز متان همراه هستند که به راحتی می سوزند و شعله ور می شوند و برخی از آنها نیز دارای گازهای گوگردی همراه با آب داغ هستند. اصولا برای انجام موفقیت آمیز هر تحقیقی روشها و ابزارهای تحقیقی خاصی وجود دارد، که پژوهشگر متناسب با نیاز خود ازآن ها بهره می گیرد. در این تحقیق ابتدا مطالعات کتابخانه ای و جمع آوری اطلاعات از طریق اینترنت صورت گرفت و سپس با تلفیق و تطبیق این اطلاعات با تجربیات حاصل از 15 سال کار میدانی نگارنده بر روی گل فشان های ایران و مالزی، به پراکندگی جغرافیایی گل فشان ها در جهان و همچنین کاربرد های متنوع آنها پرداخته شد.1- عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستانگل فشان ها کاربرد های اقتصادی و شگفتیهای فراوانی دارند که تاکنون مورد توجه محققان قرار نگرفته است، لذا در این پژوهش تلاش خواهد شد زوایای ناشناخته و همچنین دنیای شگفت انگیز آن ها بررسی شود و تشابهات و تفاوت های گل فشان ها به همراه مخاطرات و اثرات اقتصادی و سایر ویژگی های موجود در آن ها مورد مطالعه قرارگیرد
خلاصه ماشینی:
"2)- گل فشان در فرهنگ بزرگ گیتا شناسی به این صورت تعریف شده است (جعفری،1366): «گل و آب گرمی که از دهانه آتشفشان به خارج پرتاب گشته و مخروط های موقتی کوچکی را پدید می آورد و گاهی اوقات گازهای طبیعی توأم با رسوبات نفتی نیز با مواد مزبور همراه هستند».
2-2- گل فشان های سرد یا تکتونیکی نوع دیگری از گل فشان ها که به گل فشان های «سرد یا تکتونیکی» معروف است، بیشتر در نقاطی اتفاق می افتد که گل های حاوی مواد آلی و سرشار از گازهای هیدروکربوری، مثل متان، در مدت زمان کوتاه تشکیل شده و سریعا دفن می شوند و ممکن است به علت وجود متان به حالت معلق در آمده و تحت تأثیر فشارهای تکتونیکی از مجاری و شکاف گسلهای منطقه خارج شده و رسوبات آن، مخروطی از گل را ایجاد نمایند که نمونه این گونه گلفشانها در جنوب شرقی ایران و سواحل جنوبی پاکستان قابل مشاهده است (شکل2).
امروزه در دنیا از گل آماده ای که از گل فشان ها بیرون می آید و محتوی تورب، گل های مواد نفتی (رسوبات ناشی از تجزیه مواد و جانوران دریایی)، گوگرد است، به صورت اماله و تزریقات، استحمام، شستشو و کمپرس گرم مورد استفاده قرار می گیرد (قلیف و فیض الله یف،2001)، زیرا این گل ها دارای ترکیبات ارگانیک (آلی) و غیر ارگانیک (معدنی) هستند شکل شماره7: استفاده از خواص گل درمانی گل فشان ها در کشورهای مالزی (دو عکس بالا)، آذربایجان (عکس پایین سمت راست) و کلمبیا (عکس پایین سمت چپ) 1- Azov برخی از گل فشان ها گل نسبتا شفاف، تقریبا زرد رنگ، بدون بو ولی شورمزه دارند و این بدان معناست که چون ترکیبات گل گل فشان ها خیلی شبیه به هم نیست و از گل فشانی به گل فشان دیگر فرق می کند، بنابراین هر کدام خواص درمانی خاص خود را دارند."