چکیده:
مقاله حاضر بر اساس نتایج به دست آمده از پایاننامه کارشناسی ارشد با عنوان «اندازهگیری بهرهوری عوامل تولید گندم در استان مرکزی»به راهنمایی دکتر ابراهیم رزاقی نگاشته شده است.در این مقاله نخست شاخص تورنکویست به عنوان مناسبترین شاخص برای اندازهگیری بهرهوری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی بررسی شده سپس نتایج به دست آمده از براورد مقادیر عددی این شاخص برای محصول گندم آبی و دیم در استان مرکزی طی دوازده سال از 1362 تا 1373 در چارچوب جدولها و نمودارهایی ارائه و تجزیه و تحلیل میشود.
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله نخست شاخص تورنکویست به عنوان مناسبترین شاخص برای اندازهگیری بهرهوری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی بررسی شده سپس نتایج به دست آمده از براورد مقادیر عددی این شاخص برای محصول گندم آبی و دیم در استان مرکزی طی دوازده سال از 2631 تا 3731 در چارچوب جدولها و نمودارهایی ارائه و تجزیه و تحلیل میشود.
طرح مسئله اگرچه تا چند دههء پیش راههای گوناگونی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی مانند افزایش سطح زیر کشت،استفاده از فنآوریهای مختلف و موارد دیگر در نظر بوده است ولی وجود محدودیتهایی چون کمبود منابع مانند زمین و یا در دسترس نبودن فنآوریهای مختلف سبب شده است تا به استفاده از روشهای ارتقای بهرهوری عوامل تولید،توجه ویژهای شود و عموما به این دلیل که نهادههای مورد استفاده برای تولید،محدود و کمیاباند،کشاورزان و برنامهریزان بخش کشاورزی همواره راههایی را جستجو میکنند تا بتوانند با به کارگیری مقدار نهاده کمتری بخصوص نهادههای کمیابتر مقدار تولید بیشتری به دست آورند.
روش تحقیق و شیوهء جمعآوری آمار و اطلاعات به منظور اجرای این پژوهش نخست شاخص مناسب برای اندازهگیری بهرهوری کل عوامل تولید که با بخش کشاورزی سازگار باشد،شناسایی و ویژگیهای آن بررسی شد،سپس با توجه به نیازهای اطلاعاتی این شاخص،کنکاش لازم در منابع رسمی وزارت کشاورزی و مرکز آمار ایران انجام شد و آمار دورهء دوازدهساله هزینه تولید گندم آبی و دیم،به همراه مقدار تولید آن،سطح زیرکشت،قیمت گندم و نهادهها و نیز موارد دیگر فراهم گردید."