چکیده:
نظریههای اخیر رشد اقتصادی نشان دادند که گسترش تجارت بین الملل،نه تنها سطح بهرهوری،بلکه نرخ رشد بهرهوری را نیز در کشورهای در حال توسعه افزایش میدهد.هدف این مطاله بررسی اثرهای سرریز دانش ناشی از تجارت بین الملل روی بهرهوری کل عوامل تولید در ایران است که به تفکیک بخشهای اقتصادی و با استفاده از روش دادههای تابلویی طی دوره 1375-1384 مورد مطالعه قرار گرفته است.نتایج به دست آمده حاکی از رابطهء مثبت و معنادار هزینههای تحقیق و توسعه داخلی و واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای با بهرهوری کل عوامل تولید است؛همچنین نتایج تحقیق نشان میدهد که سرمایهگذاری مستقیم خارجی و سرمایهء انسانی نیز از عوامل مؤثر دیگر در ارتقای بهرهوری عوامل تولید هستند.
خلاصه ماشینی:
"در این مطالعه از واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای به عنوان انتقال تحقیق و توسعهء خارجی استفاده شده است و با توجه به اینکه دادههای واردات کالاهای سرمایهای به تفکیک بخشها موجود نیست،(به تصویر صفحه مراجعه شود)به دو صورت واردات کالاهای واسطهای بخشها(به تصویر صفحه مراجعه شود)و کل واردات سرمایهای(به تصویر صفحه مراجعه شود)نشان داده میشود: (4)(به تصویر صفحه مراجعه شود) برای استحکام مدل انتخابی،متغیرهای مؤثر دیگر بر بهرهوری کل عوامل تولید،یعنی سرمایهگذاری مستقیم خارجی(به تصویر صفحه مراجعه شود)و متوسط سالهای تحصیل شاغلان هربخش به عنوان شاخص سرمایهء انسانی(به تصویر صفحه مراجعه شود)نیز به طور جداگانه وارد مدل میشوند.
6. تخمین مدل و تحلیل نتایج قبل از ورود به بحث،بررسی و تفسیر نتایج و قضاوت در مورد رابطهء تجارت بین الملل و سرریز دانش ناشی از آن با بهرهوری کل عومل تولید بخشهای اقتصادی،لازم است ابتدا مشخص شود که آیا بخشهای اقتصادی مورد بررسی همگن هستند یا خیر؟در صورتی که بخشها همگن باشند به سادگی میتوان از روش حداقل مربعات تجمیع شده1استفاده کرده و در غیر این صورت،ضرورت استفاده از روش دادههای تابلویی احراز میگردد؛به عبارت دیگر از لحاظ آزمون آماری خواهیم داشت: مدل مقید(به تصویر صفحه مراجعه شود) مدل نامقید(به تصویر صفحه مراجعه شود) برای پاسخ به سؤال مطرح شده از آماره آزمون F به شرح زیر استفاده میشود: (5)(به تصویر صفحه مراجعه شود) N تعداد بخشها، K تعداد متغیرهای توضیحی، T تعداد مشاهدات در طول زمان است.
بنابراین نتایج به دست آمده بیان میکند که در اقتصاد ایران از مهمترین عوامل مؤثر در ارتقای بهرهوری کل عوامل تولید میتوان به انباشت تحقیق و توسعه داخلی،سرریز دانش و پیشرفت فناوری شرکای تجاری از کانال واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای،سرمایهگذاری مستقیم خارجی و متوسط سالهای تحصیل شاغلان اشاره کرد."