چکیده:
هدف: در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر آموزش کارکردهای اجرایی در چهار عامل سازمان دهی، برنامه ریزی، حافظه فعال و بازداری پاسخ بر بهبود عملکرد خواندن و ریاضیات دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه پرداخته شده است.
روش: با توجه به ماهیت موضوع از روش نیمه تجربی و طرحهای بلوکی تصادفی ساده با پیش آزمون- پس آزمون و مرحله پیگیری استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانش آموزان دختر و پسر پایه چهارم دبستان با اختلال خواندن و اختلال ریاضیات شهر اصفهان به تعداد 209 نفر بوده است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 90 دانش آموز به شکل تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به شکل تصادفی قرار گرفتند.در مرحله پیش آزمون از آزمونهای حافظه فعال کورنولدی و آزمون عصب شناختی کولیج برای اندازه گیری کارکردهای اجرایی و از آزمونهای ریاضیات کی- مت و آزمون تشخیص سطح خواندن به ترتیب برای اندازه گیری عملکرد ریاضیات و خواندن استفاده شد. آموزش کارکردهای اجرایی به شکل گروهی و برای هر کارکرد در هر بلوک ده ساعت آموزش اعمال شد. تمرکز اصلی آموزش بر فعالیتهایی بود که موجب تحریک و تقویت پیوندهای عصب شناختی کودک می شد. پس از آموزش ، پس آزمون و بیست و پنج روز بعد مرحله پیگیری به اجرا درآمد. از روش تحلیل واریانس چندمتغیره آمیخته همراه با اندازه گیری مکرر برای آزمون فرضیه ها استفاده شد.
یافته ها: نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که بین کارکردهای اجرایی در دو گروه دانش آموزان با اختلال خواندن و اختلال ریاضیات به تفکیک جنسیت تفاوت معنادار آماری وجود دارد . همچنین تاثیر آموزش کارکردهای اجرایی بر بهبود عملکرد خواندن و عملکرد ریاضیات به لحاظ آماری معنادار است (p < .01) .
نتیجه گیری: آموزش و توجه به تقویت کارکردهای اجرایی به مثابه کارکردهایی با زیربنای عصب شناختی می تواند به صورت رویکردی نوین در درمان اختلالهای یادگیری ویژه، مطرح شود.
Objective: This study investigates the impact of training executive functions (EFs) on mathematics and reading performance in primary students with specific learning disabilities.
Method: In this quasi-experimental design، 90 elementary fourth grade students with mathematics and reading disabilities were randomly recruited and assigned to experimental and control groups from a population (209 students) in Isfahan. Cornoldi working memory test، Coolidge Personality and Neuropsychology Inventory (CPNI)، KeyMath test، and Reading Level Diagnostic Test were respectively utilized to evaluate working memory، EFs، mathematics and reading abilities. EFs were trained through group training sessions and each EF was train in a separate block for ten sessions. The training was focused on stimulating and reinforcing the neurological connections. 25 days after the post-test، the follow-up was administered.
Results: Multiple MANOVA and repeated measurements analysis revealed that the training could make a significant difference between the two groups.
Conclusion: The findings emphasize that working on EFs can yield considerable effects foe students with specific learning disabilities.
خلاصه ماشینی:
فهرست *تأثیر آموزش کارکردهاهی اجرایی بر عملکرد ریاضیات و خواندن دانشآموزان دبستانی با ناتوانیهای یادگیری ویژه دکتر سید رضا میرمهدی،دکتر حمید علیزاده،دکتر مریم سیف نراقی 1 *بررسی انواع غلطها،سرعت و دقت خواندن بریل در دانشآموزان دبستانی با آسیبهای بینایی صدیقه رضایی دهنوی،فرخ لقا عکافی،دکتر سالار فرامرزی 31 *تأثیر رفتار درمانی شناختی در کاهش اضطراب دختران نوجوان با اختلال اضطراب فراگیر مرجان علیرضایی مطلق،زینب اسدی 52 *ارزیابی سن بینایی-حرکتی در دانشآموزان با نارساییهای یادگیری ویژه بتول ماندنی،مژگان فرهبد 53 *مقایسه ویژگیهای زبانشناختی دختران تیزهوش و عادی اول تا سوم دبستان ملیحه پیروز،دکتر شعله امیری،دکتر محمد باقر کجباف 34 *بررسی مهارتهای مقابلهای و تحمل ابهام در دانشآموزان دختر گوشهگیر دکتر محمد نریمانی،معصومه ملکشاهیفر،نادر محمودی 55 *مقایسه مهارتهای اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان استثنایی در مدارس تلفیقی و استثنایی محمود جعفرینژاد فرد کهن،دکتر باقر غباری بناب 36 *کنگرهها و همایشهای بین المللی 47 *چکیده مقالات به انگلیسی بین المللی 67 اساتید محترمی که در داوری مقالات این شماره همکاری داشتهاند: دکتر سیده خدیجه آرین دکتر پرویز آزاد فلاح دکتر محمد احمد پناه آقای عباس اربایی دکتر علی اکبر ارجمندنیا دکتر حسین اسکندری آقای ناصر اکبرلو دکتر کامبیز پوشنه دکتر سعید حسنزاده دکتر علی خانزاده آقای مهدی دستجردی کاظمی آقای حجت اله راغب آقای احمد رمضانی واسوکلائی خانم مژگان رمضانی دکتر حسین زارع آقای ابو الفضل سعیدی دکتر مریم سیف نراقی آقای سید مهدی صادقی نژاد دکتر علی عسگری دکتر احمد علیپور دکتر حمید علیزاده دکتر داریوش فرهود دکتر محمد رضا فلسفی نژاد دکتر علی اصغر کاکوجویباری خانم پری گلابی آقای رضا متقیانی دکتر الهه محمد اسماعیل دکتر سید محمود میر نسب آقای اصغر مینایی خانم نسرین نجفی دکتر محمد نریمانی دکتر رضا نیلی پور دکتر محمد کاظم عاطف وحید دکتر فریدون یاریاری دکتر مجید یوسفی لویه سال نهم،شماره 1 پیاپی 13،بهار 8831 فصلنامهء پژوهش در حیطه کودکان استثنایی با امتیاز علمی-پژوهشی (دارای مجوز شماره3/092/123) صاحب امتیاز:پژوهشکده کودکان استثنایی مدیر مسؤول:دکتر هاجر تحریری نیکصفت استادیار پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش Email:niksefat@rie.
آزمون تحلیل واریانس چند متغیر آمیخته برای فرضیه تأثیر آموزش کارکردهای اجرایی بر بهبود عملکرد خواندن دانشآموزان با اختلال خواندن نشان داد که این تأثیر براساس زمان اندازهگیری مراحل پیشآزمون،پسآزمون و پیگیری به لحاظ آماری معنادار است(0/10- P ).
نتایج تحلیل واریانس چند متغیرهء آمیخته برای فرضیه تأثیر آموزش کارکردهای اجرایی بر بهبود عملکرد ریاضیات در دانشآموزان با اختلال ریاضیات نشان داد که اثر زمان اندازهگیری(ترکیب خطی پیشآزمون،پسآزمون و پیگیری)به لحاظ آماری معنادار است(0/10- P ).