چکیده:
جدل،از جمله شیوههایی است که در قرآن کریم به کار گرفته شده است،اساسا در قرآن از اسلوبهای بیانی که در بین مردم رایج بوده(مانند قصه،مثل و جدل)به کار گرفته شده است؛و این مسئله بدین خاطر است که پیامبر و کتاب هرامتی،از میان آن امت،و به زبان همان ملت نازل میشود،البته با این تفاوت که شیوه بیانی قرآن، خاص خود اوست و همراه با اعجاز بیانی و محتوایی است.این شیوه مشترک به کار گرفته شده در بین مردم و قرآن کریم وقتی در فرهنگ قرآنی از آن استفاده میشود بار فرهنگی خاص خود را مییابد و به نحو مطلوب تبیین شده و چگونگی استفاده از آن و خصوصا جهت انسانسازی و هدایتگری به خود میگیرد،که همه اینها نشان از وحیانی بودن آن دارد.بنابراین ضمن مشترک بودن این راه در بین قرآن کریم و مردم،ویژگیهای خاص خود را داراست،قرآن کریم(آنجا که نیاز به استفاده از جدل باشد)از آن با وصف(احسن)بودن یاد میکند و از پیامبر اکرم(ص)میخواهد که مردم را بعد از دعوت از طریق حکمت و موعظه از شیوه جدال احسن استفاده نماید زیرا همواره افرادی در جامعه هستند که بدین شیوه متمایلند:و جدا احسن،مجادلهای است که ضمن به نیکویی متعاقد ساختن طرف دیگر،شخصیت فرد مجادلهگر حفظ گردد و او را همراهی و کمک نمایند تا سخن حق و صحیح را بپذیرد.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین ضمن مشترک بودن این راه در بین قرآن کریم و مردم،ویژگیهای خاص خود را داراست،قرآن کریم(آنجا که نیاز به استفاده از جدل باشد)از آن با وصف(احسن)بودن یاد میکند و از پیامبر اکرم(ص)میخواهد که مردم را بعد از دعوت از طریق حکمت و موعظه از شیوه جدال احسن استفاده نماید زیرا همواره افرادی در جامعه هستند که بدین شیوه متمایلند:و جدا احسن،مجادلهای است که ضمن به نیکویی متعاقد ساختن طرف دیگر،شخصیت فرد مجادلهگر حفظ گردد و او را همراهی و کمک نمایند تا سخن حق و صحیح را بپذیرد.
البرهان فی تفسیر القران ج 3 ص 464 و تفسیر الصافی ج 3 ص 361 و کتاب الاحتجاج به نقل از تفسیر نور الثقلین ج 3 ص 59 >مصادیق جدل در قرآن کریم در قرآنکریم به مصادیق متعددی از جدل برمیخوریم،که میتوان نها را در چند محور بررسی کرد: *جدال در مورد خداوند متعال *جدال میان پیامبران و معاندین و کفار امت همان پیامبر *جدال در زمینه اعتقادی(چون معاد)که در میان تمام امتها وجود داشته است در مورد جدال در ارتباط با خداوند متعال باید گفت بنا بر فرموده قرآن کریمبعضی از مردم بدون داشتن هیچ علمی(حجتهای اکتسابی و غیر اکتسابی،هدایت الهی و یا کتب الهی نازل شده بر آنها)در وحدانیت خدا از حیث ربوبیت و الوهیت مجادله میکنند،که این از خصوصیات کفار و معاندینی است که در امتهای گذشته و امت پیامبر اکرم(ص)وجود داشته و قرآن به آن اشاره میکند."