چکیده:
پس از گذشت نزدیک به یک قرن تجارب ترویج،آموزش و تحقیقات(تات)کشاورزی در ایران،امروزه کیفیت،عاملی مؤثر در ارتقای بهرهوری و اثربخشی نظامهای تحقیقاتی،ترویجی و آموزشی بخش کشاورزی شناخته شده است.البته تاکنون این عامل بنیادی،در فرایند بهبود بهرهوری بخش کشاورزی در کشور،کمتر مورد توجه قرار گرفته است.در فراگرد عرضهء نوآوریهای تحقیقاتی و خدمات آموزشی-ترویجی،بهروری و اثربخشی کیفی میسر و رابطهء بین آنها از همکنشی تام برخوردار میشود.بهبود کیفیت موجب کاهش هزینه،سوددهی بیشتر،وضعیت رقابتی بهتر و موجد اشتغال مطلوبتر و بیشتر است.همچنین باعث کاهش ضایعات منابع(نیروی انسانی،تجهیزات،انرژی،مواد،سرمایه)و صرفهجویی در منابع انسانی،فناوری،زمان و مواد مصرفی میشود که همهء این عوامل موجب افزایش و ارتقای بهرهوری در بخش کشاورزی و مهمترین خردهنظامهای مرتبط با آن یعنی ترویج،آموزش و تحقیقات میگردد.تجارب تاریخی بیانگر این نکته است که گسترش کمی این فعالیتها بدون در نظر گرفتن عنصر کیفیت،صدمات جبرانناپذیری به ساختار(تات)وارد کرده است.فعالیت هریک از سازمانهای تحقیقاتی،آموزشی و ترویجی معطوف به کسب ارزش افزوده یا خدماترسانی مطلوبتر به جامعهء کشاورزی برای حفظ یا بهبود موقعیت رقابتی خود در عرصهء بین المللی است که تمام این قابلیتها بستگی به کیفیت انجام فعالیتهای این سازمانها دارد.استفادهء مناسب از فناوری،اطلاعات و داشتن دانش فنی بومی و مهارتهای پژوهشگران، آموزشگران و مروجان و تواناییهای مدیریت،سازگاری و هماهنگی بین آنها در قالب مدیریت کیفیت فراگیر (TQM) شرط ضروری ارتقای کیفیت و بهرهوری سازمانی تات است که باعث میشود تا کشاورزی از مرزهای تولید سنتی و با ریسک بالا به سوی کشاورزی پایدار و با ریسک عقلایی رهنمون شود.در این مقاله نخست نقش مدیریت کیفیت فراگیر در ارتقای اثربخشی فعالیتهای خردهنظامهای ترویج،آموزش و تحقیقات در بخش کشاورزی به عنوان نظامهای مرتبط بررسی و سپس اصول دستیابی به کیفیت و اثربخشی مناسب از طریق مدیریت کیفیت و نظام کیفیت فراگیر معرفی میشود.در ادامه،روشهای مؤثر در ارتقا و بهبود کیفیت بهرهوری و اثربخشی سازمانی تات مورد بررسی قرار میگیرد.
خلاصه ماشینی:
"بخش کار است که باید مدیریت و اعضای گروههای تحقیق،ترویج و آموزش بر آن توافق
سازمانی باید درگیر فعالیتهای مربوط به سازمان باشند تا کیفیت فراگیر حاصل شود.
نیاز برای دستیابی به نظام مدیریت کیفیت جامع در تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی
نخستین قدم برای بهبود کیفیت سازمانی آشنا کردن کلیهء کارکنان تات اعم از مروجان،
سازماندهی برای نظام کیفیت جامع در سازمان تات
بعد از طی جلسات توجیهی و کلاسهای آموزشی در بین مدیران ارشد سازمانهای ترویجی، آموزشی و تحقیقی،ایجاد ساختاری برای نظام کیفیت جامع ضروری است.
برنامهریزی کیفیت در سطح سازمان تات عموما نوعی برنامهریزی راهبردی است که منجر
سازمان تات است و شدت یا ضعف هرکدام از این سه بعد در شکلگیری کلی ساختار سازمانی
برنامهریزی فرایند کیفیت تاکید میکرد که سازمان تات باید از دید اربابرجوع نگریسته
مهم در اثربخشی سازمان،رضایت کشاورزان است و سازمان تات باید سعی کند رضامندی آنها
الی 4831 در مورد 51 نوع محصول زراعی و باغی مهم که در دستور کار معاونت ترویج و نظام بهرهبرداری قرار گرفته است و در مجموع 07 درصد سطح زیر کشت و 55 درصد تولید کشور
نیاز است تا فرهنگ و نگرشهای موجود در سازمان را تغییر دهد و این کار مستلزم ایجاد شرایط
بخش یا سازمان بشنوند،بنابراین مدیریت تات وظیفه دارد که مداوما به افراد گوشزد کند که
تکامل و رشد نظام کیفیت جامع در نظام تات بر عهدهء همهء افراد سازمان است.
سازمانی متمرکز و واحد اداره کرد،بلکه برای ادامهء کار آنها نیاز به سازمانهای دیگر است."