چکیده:
خوشبختانه در سال های اخیر توجهی خاص به ادبیات تطبیقی در جهان به ویژه در ایران شده است. این امر به خودی خود باعث می گردد تا اندیشه های دو شاعر یا دو نویسنده، و یا احیانا سبک نگارش و شعر آنان مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. لذا در مقاله مورد نظر، دو شاعر توانا«ابن المعتز» از جهان عرب و « منوچهری دامغانی» از ایران مورد توجه قرار گرفته واشعار وصفی آنان مورد بررسی قرار خواهد گرفت. ابتدا به زندگی نامه دو شاعر پرداخته می شود و چنانچه وجوه تشابهی در آن دیده شود، ارائه می گردد؛ سپس، به اشعار وصفی این دو شاعر پرداخته و نکات لازم وقابل توجهی که از مقایسه اشعار آنان به دست می آید، ارائه خواهد گردید.
Fortunately in the recent years significant attention has been paid to the comparative literature in the world especially in Iran، this causes to compare and study the thoughts of two poets or writers and probably their writing and poem styles. Therefore in this paper، two learned poets - "Ibne Mo'taz" from Arab world and "Manouchehri Damghani" from Iran- have been considered and their descriptive poems will be studied.
First the biography of these two poets will be considered and if there is any similarity between them، it will be presented. Then their descriptive poems will be studied and the significant points found will be presented.
خلاصه ماشینی:
"به عنوان مثال،منوچهری در یکی از قصایدش که همانند دیگر قصایدش باتوصیف بیابان و مرکب و شب آغاز شده،چنین گفته: {Sنشستم بر آن ناقۀ آل پیکر#فکندم بر او نطع و دلو و مصلی#سپردم بدو من قفاری که گفتی#نشستهست دیوی به زیر هر اصلی#فلک همچو پیروزهگون تخته نردی#ز مرجانش مهره ز لؤلؤش خصلی#عواید چو یک خوشه انگور زرین#و یا چو مرصع به یاقوت رطلیS}(منوچهری،1384،ص 132) که تصاویر بیان شده در این ابیات برگرفته از شعر ابن معتز است که در اینابیات آمده است: {Sزارنی و الدجی أحم الحواشی#و الثریا فی الغرب کالعنقود#و هلال السماء کطوق عروس#بات منها علی غلائل سودS}(ابن معتز،2004،ج 2،ص 88) (1-مرا ملاقات کرد در حال یکه تاریکی بسیار بود و ثریا در آسمان گویی خوشهانگور بود.
همچنین،وصف شرابنیز موضوع مشترک از نظر توصیفات میان دو شاعر است که به بیان نمونههایی ازآنها میپردازم: 1-4-11-ماه و ستارگان در این تصویر ابن معتز هلال ماه را به نیمۀ یک دستبند تشبیه کرده است: {Sو کأن الهلال نصف سوار#و الثریا کف یشیر الیهS}(ابن معتز،2004،ج 2،ص 48) (و گویی هلال ماه نیمۀ یک دستبند است و ثریا همچون دستی است که بهآن اشاره میکند.
1-12-تفاوت محیط زندگی شاعر فارسیزبان مدتی از عمر کوتاه خود را در مازندران و گیلان که منطقۀخوش آبوهوایی بوده،گذرانده و ما بقی را در«غزنه»که آنجا نیز منطقۀسرسبزی به شمار میآید به سر میبرد،بنابراین،بیشتر توصیفات او شامل توصیف فصلها،باغها و گلها و گیاهان است و کمتر به دیگر موضوعاتتوجه داشته است،از جمله وصف محبوب یا معشوق."