چکیده:
موضوع این مقاله تاثیر گذاری انقلاب اسلامی بر پدیدهی دستیابی ایران به فنّآوری هستهای است. بررسیها نشان داد که با توجه به تئوری سیستمی و نظریه کارکردگرا ساختاری، وضعیت هستهای ایران قبل از انقلاب، متاثر از ارادهی سیاسی، انگیزه، نظام ارزشی و منافع ملّی قدرت استعماری ایالات متحدهی آمریکا بوده است. لذا هستهای شدن ایران به انتقال دانش و فنّآوری هستهای در حدّ تاسیس رآکتور تحقیقاتی و نیروگاه هستهای محدود شده بود و مراقبتهای ویژهای نیز به منظور بومی نشدن آن در همان مقطع زمانی اعمال میگردید. با وقوع انقلاب اسلامی، نسبتی جدید و با ماهیّتی متفاوت بین مدرنیته و پست مدرنیته و آنچه در ایران میگذشت، در عرصههای تمدّن سازی در جامعه برقرار گردید و با تحول اساسی در افکار و رفتار فرد و جامعه، با تکیه بر دکترین تطبیق و اصالت اسلامی، تجدید حیات اسلام و بازیابی عزّت اسلامی، جمهوری اسلامی نقش محوری خود را در جهان اسلام نه تنها با دستیابی به فنّآوری چرخهی سوخت هسته ای، بلکه با تسلّط بر فنّآوری کشت سلولهای بنیادی جنینی و نانو فنّآوری، ژئوبیو فنّآوری و. . . . به دنیا نشان داد. انقلاب اسلامی این حقیقت را برای افکار عمومی دنیا آشکار کرد که دین نه تنها افیون تودهها و دولتها نیست، بلکه در صورت تمسّک به تعالیم آن نقش محوری و کلیدی را در کارآمدی نظام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حیات بشری در هر عصر و مصری ایفا میکند و میتواند به عنوان الگویی ورای مدرنیته و پست مدرن که به بن بست تئوریک و خلاء معنویت گرفتار شدند، سعادت حیات اجتماعی را تضمین کند.
Under the topic of the paper it has been made clear that paying attention to systemic theory and structural functionalism, the level of nuclear technology in Iran before Islamic Revolution has been under direct influence of U.S. . It, therefore, was planned and progressed only to the extent with which the colonial interests, the motives, the values and the political intentions of U. S. agreed. That is why the technology was limited only at the level of establishing research reactors and force centers and then much control has been exerted to oppose its nativization.
After the Islamic Revolution, modernity, post modernity and what happened in Iran, were of a new and essentially different relation, regarding the areas for civilization to happen in Iranian society. In this manner, relying on Islamic teachings, a fundamental changing in the people’s deeds and thoughts occurred and arriving at a high Islamic rank and a new Islamic life, Islamic Republic of Iran played its considerable part in the world of Islam not only attaining a desirable progress in producing core fuel but also attaining some kind of technology to plant the most fundamental cellules, some kind of nanotechnology and bio technology.
In this way, Islamic Revolution of Iran has caused multitude to understand religion in another way on which religion never can be considered of regressive role in human social and individual life. Rather it must be considered of a vital part in succeeding of a government in political, social and cultural areas and in this manner, it can be really counted as a successful example for arriving at social and individual’s happiness when being followed, other than modernity and post modernity that have faced theoretical and spiritual obstacles.
خلاصه ماشینی:
بنابر این قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، نه تنها در ایران شاخصههایی از فنآوری هستهای ایرانی خود را نشان نداده بلکه نکتهی حائز اهمیت این که تا کنون آمریکاییها از تحویل سوخت رآکتور تحقیقاتی به مبلغ 2 میلیون دلار، فرانسویها از تحویل 60 تن UF6 و 88 تن اورانیوم خالص آلمانیها از تحویل 100 تن اورانیوم غنی شده، انلگیسیها از تحویل 2800 تن کیک زرد منعلق به ایران، خودداری کردهاند<FootNote No="21" Text="- مهندس آقازاده در گفتگوی خبری سیمای جمهوری اسلامی ایران، شبکه2، 27/11/84"/>!!!
در این جا فقط به این نکته پرداخته میشود که دستآوردهای انقلاب اسلامی در عرصههای ارتباطی تمدن اسلامی در زمینهی فنآوری هستهای چه میزان ظهور و بروز داشته است؟ برای پی بردن به تحولات هستهای ایران بعد از سال 1357، باید تغییراتی که فکر و رفتار متحول شدهی ایرانی در طبیعت و محیط ایجاد کرده است، مورد بررسی قرار گیرد.
این تحول به حدی سریع عمیق و وسیع است که همچون سالهای 58-57 که انقلاب اسلامی به طور بنیادی استراتژیهای آمریکا در منطقه و جهان را به شدت دگرگون ساخت، فرهنگ، ساختار و کارکرد علم، فنآوری هستهای را نیز به طور بنیادی و بدون تشکیل هیچ کنسرسیوم خارجی و به تنهایی در داخل کشور متحول ساخت که منجر به دستیابی به فنآوری هستهای گردید و ایران را در ردیف هشت کشور دارنده این فنآوری قرار داد (اسماعیلی، 25/11/84) این موفقیت در عرصههای دیگر علمی نظیر علم ژنتیک (کشت سلولهای بنیادی جنینی، نانو فنآوری) ژئوبیوتکنولوژی<FootNote No="25" Text="- دانش ژئوبیو تکنولوژی در جهان به نام ایران در سازمان یونسکو ثبت شد.