چکیده:
مقاله به دنبال پاسخ به این سوال است که امام خمینی(ره) چگونه مفاهیمی چون آزادی و مشتقات آن را در دستگاه معنایی سنت اسلامی (فکری ـ دینی) واردکرده و با آن مواجه شده است؟ فرضیه مقاله این است که احتمالا روش بومی سازی مفاهیم مدرن سیاسی امام، مبتنی بر یکسان دیدن مفاهیم مدرن و سنتی در صورت و تغایر آنها در سیرت است. کنکاش های اولیه نیز نشان می دهد روش معظم له در قالب کاربست ابزار اجتهاد و دین، مبتنی بر یکسان پنداشتن مفاهیم مدرن و سنتی در صورت (شباهت در شکل) و مغایر دانستن آن دو، در سیرت است.
This article tries to provide an answer to this question: How has Imam Khomeini (PBUH) faced and integrated concepts such as freedom and its derivatives into Islamic traditional system (intellectual-religious)? The hypothesis of this article is that the method of domesticating modern political concepts by Imam Khomeini (PBUH) is probably based on viewing similarity in form and difference in content. Initial researches indicate that his method in applying ijtihad and religion is based on viewing modern and traditional concepts similar in form and different in content.
خلاصه ماشینی:
(همان) روششناسی امامره در بومیسازی مفاهیم مدرن سیاسی با تأکید بر مفهوم آزادی هیجگونه دستهبندی از مفاهیم مدرن سیاسی در گفتهها و نوشتههای امام صورت نگرفته و نیز همة واژگان جدید سیاسی بهکاررفته از سوی امام یکجا گردآوری نشده است؛ ازاینرو، هرگونه تلاش در این زمینه، بهویژه تلاش معطوف بهانتخاب مفاهیم سیاسی در دستگاه معنایی حضرت امام، میتواند بهارتقای درک روش بومیسازی مفاهیم مدرن سیاسی معظمله کمک کند.
البته گنجاندن تمام آثار امام در یکمقاله، برای رسیدن بهمفاهیم سیاسی و تبیین روش بومیسازی مفهومی نه ممکن و نه لازم است؛ بلکه کوشیدهایم با انتخاب و بررسی مفهوم آزادی و مشتقات آن، نتایج را بهتمام عرصههای سیاسی یا دیگر واژگان سیاسی مدرن و سنتی تعمیم دهیم: <H2>امام، آزادی و اصلیترین مفهوم سیاسی مدرن</H2> در آغاز و مقدمة بحث، تبیین مختصر مفهوم آزادی از آن نظر ضرورت دارد که آزادی از مفاهیم کثیرالمعناست.
آزادی در گفتمان حضرت امامخمینیره مفصلی است که دیگر واژگان مدرن سیاسی، همچون جمهوری را گرد هم میآورد، بهگونهای که بدون آزادی، فهم درستی از جمهوریت مورد نظر امام بهدست نمیآید.
فضای چیره بر مفاهیم در روششناسی حضرت امامخمینیره، تنها اسلام است و اسلام، بر همة واژگان مدرن سیاسی مورد استفادة ایشان سلطة مفهومی دارد.
(احمدی، 1374: 17 ـ 15) روش امام، روش اجتهادی بر پایه مبانی و اصول فقه شیعی است که در آن، بهوضع واضع، متن مفاهیم و مقصود واضعان نیز توجه میشود که البته احتمال خطا در آن هست، ولی این اصول، از وجود حقیقتی ثابت در سنت دفاع میکند.