چکیده:
شهرهای بسیار بزرگ که بخش عمدهای از جمعیت و فعالیتهای اقتصادی کشورها در آنها متمرکز شده است و اغلب پایتختهای این کشورها هستند،نخست شهر نامیده میشوند.در مدلهای ایستا،نخست شهری بیشتر یا کمتر از حد باعث تخصیص ناکارایی منابع و کاهش بهرهوری و تولید میشود.نخست شهری،توسط حاکمیت و دولت ملی کشورها که عمدتا در نخست شهرها مستقر هستند،تشویق میشود.زیرساختهای حملونقل(آماده کردن این زیرساختها از وظایف دولت است)،تأثیر زیادی بر نخست شهری دارند،بنا براین،تأثیر سیاستهای دولت از طریق بخش حملونقل شهری،بر الگوی توسعه شهری واضح و آشکار است.در این مقاله،با استفاده از دادههای سری زمانی 1385-1347 و تکنیک حداقل مربعات معمولی به بررسی تأثیر پرداخت یارانه بنزین بر نخست شهری کل کشور پرداخته شده است.نتایج تحقیق نشاندهنده این است که پرداخت یارانه بنزین نتوانسته است موجب کاهش نخست شهری در ایران شود.البته این مسأله که نشاندهنده عدم کارایی پرداخت یارانه حمل ونقل است،مسألهای است که اغلب کشورهای در حال توسعه با آن روبهرو هستند.
خلاصه ماشینی:
"مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای سال اول،شماره سوم،زمستان 8831 دریافت:8831/8/03-پذیرش:9831/3/22 صص 02-1 بررسی تأثیر پرداخت یارانهء بنزین بر پدیدهء نخست شهری در ایران نعمت اله اکبری،دانشیار اقتصاد شهری و منطقهای،دانشگاه اصفهان،ایران* شکوفه فرهمند،استادیار اقتصاد شهری و منطقهای،دانشگاه اصفهان،ایران مائده نجارزادگان،کارشناس ارشد علوم اقتصادی،دانشگاه اصفهان،ایران چکیده شهرهای بسیار بزرگ که بخش عمدهای از جمعیت و فعالیتهای اقتصادی کشورها در آنها متمرکز شده است و اغلب پایتختهای این کشورها هستند،نخست شهر نامیده میشوند.
در هر لحظه از زمان،با توجه به سطح توسعهء شهری یک کشور،ممکن است منابع به طور یکنواخت در بین شهرهای مختلف پراکنده شود و بنا براین،درجهء صرفهجوییهای ناشی از مقیاس کوچک گردد؛یا ممکن است منابع در یک یا چند شهر بسیار بزرگ،تمرکز بیش از حد داشته باشد،که در این صورت هزینههایی رفت و آمد،تراکم و در کل هزینههای زندگی در آن شهرها بالا میرود و باعث افزایش هزینههای زندگی در آن شهرها بالا میرود و باعث افزایش هزینههای تولید کالاها و کاهش کیفیت ارایهء خدمات شهری در آنها میگردد.
3-یافتههای پژوهش 3-1-بررسی روند نخست شهری در ایران با استفاده از آمارهای مربوط به جمعیت شهری،در سرشماریها(5831-5331)مشخص میشود که پدیدهء نخست شهری در همهء این دوران وجود داشته است و این مسأله به صورت تمرکز بیش از حد جمعیت در تهران(به عنوان پایتخت و نخستین شهر کشور از لحاظ جمعیت)مشاهده میشود.
با توجه به این که آمار جمعیت در ایران،براساس سرشماریهایی است که هر ده سال یک بار از طریق مرکز آمار ایران منتشر میشود و در این تحقیق برای محاسبهء نخست شهری به جمعیت سالانهء شهر تهران و جمعیت سالانهء شهری کل کشور نیاز است، بنا براین،روند متغیرهای مورد نیاز با استفاده از رابطههای موجود ساخته شد."