چکیده:
چگونه حضرت امام علی بن موسی علیه السلام به الرضا ملقب شد؟این نوشتار با بررسی سند و دلالت دو روایت نقل شده از مرحوم صدوق رضی الله عنه و ارزیابی زمینهها و قرینههای گزارشی تاریخی درایتباره به این پرسش پاسخ میگوید.نویسنده بر آن است که مأمون،خلیفه شهیر عباسی به انگیزه سرکوبی قیامهای مخالفان بهویژه علویان و جلوگیری از سقوط حکومت عباسیان،پس از نشاندن آن امام بزرگوار در جایگاه ولی عهدی خود،این لقب را برای او برگزید.حتی با فرض وجود این لقب برای امام هشتم پیش از این رویداد،میتوان گفت که امام هشتم علیه السلام در زمان مأمون به«رضا»شهرت یافت.
خلاصه ماشینی:
"بررسی تاریخ-روایی چگونگی ملقب شدن امام هشتم به«الرضا» محمد الله اکبری* چکیده چگونه حضرت امام علی بن موسی علیه السلام به الرضا ملقب شد؟این نوشتار با بررسی سند و دلالت دو روایت نقل شده از مرحوم صدوق رضی الله عنه و ارزیابی زمینهها و قرینههای گزارشی تاریخی درایتباره به این پرسش پاسخ میگوید.
فلذلک سمی من بینهم الرضا علیه السلام1؛علی بن ابراهیم بن هاشم از پدرش و او از احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی چنین نقل کرد:به ابو جعفر محمد بن علی بن موسی(امام جواد)^گفتم:گروهی از مخالفان شما معتقدند که مأمون پدر شما را«رضا»نامید؛زیرا او را برای«ولی عهدی»خود پسندید.
؛عبید الله بن عبد الله بن طاهر گوید:فضل بن سهل(وزیر مأمون)به مأمون گفت که برای تقرب(نزدیکی)به خداوند و رسول او و صله رحم پیامبر اکرم،علی بن موسی امام رضا علیه السلام را ولی عهد خود قرار دهد تا بااین کار آثار کارهای پدرش،هارون الرشید را درباره علویان[کشتار و تبعید و شکنجه آنان]محو کند.
نخستین کسیکه در عصر عباسیان به الرضا من آل محمد دعوت کرد،ابو عبد الله حسین بن علی بن حسن مثلث از نوادگان امام مجتبی علیه السلام معروف به«شهید فتح»بود.
برای نمونه علی4بن عبد الله بن خالد بن یزید بن معاویه ابن سفیان، مکنی به ابو العمیطر در 591 هجری در زمان خلافت امین در دمشق قیام و سلیمان بن ابی جعفر، والی عباسی دمشق را از این شهر بیرون کرد و یارانش در خیابانهای شهر از مردم خواستند که با الرضا من آل محمد بیعت کنند."