چکیده:
یکی از مضامین برجسته در مجموعه اشعار شاعران بعد از انقلاب اسلامی توجه به جهان پیرامون انسان، تامل در ویژگیها، احوال و روحیات انسان مدرن و شبه مدرن است که غالبا در تقابل با احوال و ویژگیهای انسان کلاسیک تصویر می شود. یکی از این ویژگیها «حیرت و سرگردانی» انسان معاصر است که در ژرف ساخت و روساخت شعر برخی از شاعران معناگرا انعکاس بیشتری یافته است. یکی از این شاعران برجسته، که به موضوع یاد شده عنایت ویژه ای داشته، قیصر امین پور است. شاعر محققی که سعی کرده است لوازمات سنت را از یک سو و نوگرایی را از سویی دیگر در زبان و محتوای اشعار خویش جمع ، و جریانی نو در شعر انقلاب اسلامی ایجاد کند. بررسی این موضوع در مجموعه آثار او نشان می دهد که شاعر به هر میزان از دهه شصت با «تنفس صبح»(1363) به دهه هفتاد با «آینه های ناگهان»(1372) و از آن به دهه هشتاد با «گلها همه آفتابگردانند»(1381) و «دستور زبان عشق» (1386) نزدیک می شود، نه تنها توجه او به مقوله تردید و سرگردانی انسان معاصر از نظر کمی رشد بیشتری پیدا می کند از نظر کیفی هم، عمیقتر و فلسفی تر می شود. نویسنده در این مقاله بعد از بررسی ابعاد مختلف مسئله و معرفت شناسی موضوع در شعر معاصر از یک سو و با توجه به علل و دلایل پیدایی آن در نظام زبانی و اندیشگانی اشعار قیصر از سویی دیگر، مجموعه اشعار او را در این زمینه،طبقه بندی، بررسی و تحلیل می کند.
خلاصه ماشینی:
"این دسته از متفکران از جمله قیصر نسبت به درد و رنج همنوعان خود بسیار حساسند و هر نوع درد و رنجی که مترتب بر آدمیان باشد لامحاله حساسیت آنها را بر خواهد انگیخت(ملکیان،مشتاقی و مهجوری،ص 175)؛درد و رنجی که در سراسر غزل انعکاس یافته است: «چرا همیشه همین است آسمان و زمین#زمان هماره همان و زمین همیشه همین اگرچه پرسش بیپاسخی است میپرسم#چرا همیشه چنان و چرا همیشه چنین چرا زمین و زمان بیامان و بیمهرند#زمان زمانه قهر و زمین زمینه کین حدیث آدمی و چرخ آسیاب زمان#حدیث جام بلور است و صخره سنگین هزار شاید و آیا به جای یک باید#گمان کنم به گمانم نشسته جای یقین اگر که چون و چرا با خدا خطاست چرا#چرا سؤال و جواب است روز بازپسین چرا در آخر هر جملهای که میگویم#تو ای نشانه پرسش نشستهای به کمین» (53) درباره مسئله دوم(موانع بروز و ظهور پرسشگری و تردید)با توجه به مجموعه دفتر اخیر امینپور باید گفت که برخی از محققان برآنند که عالمان علوم دینی،باورمندان را به سه دلیل از طرح برخی پرسشها بویژه در معتقدات دینی(تابو)برحذر میدارند."