چکیده:
نتایج تحقیقات بی شمار به رابطه بین آگاهی واج شناختی و خواندن اشاره می کنند. با توجه به اهمیت موضوع آگاهی واج شناختی هنوز آزمونی استاندارد شده که بتواند این مهارت را بسنجد در زبان فارسی وجود ندارد. با توجه به این که قبل از هنجاریابی یک آزمون نیاز به تعیین روایی و اعتبار آن است، در این پژوهش هدف اصلی تعیین "روایی و اعتبار آزمون آگاهی واج شناختی" سلیمانی (1379) می باشد. آزمون مورد نظر بر روی 203 کودک (101 دختر و 102 پسر) در گروه های سنی 4 تا 7 سال و یازده ماه اجرا شد. این کودکان از سه حوزه شمال، مرکز و جنوب تهران به طور تصادفی انتخاب گردیدند. روش انتخاب آنها به صورت روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان مراکز پیش دبستانی و دبستانی بود. این کودکان از نظر هوشی، رفتاری، شنوایی و زبانی بررسی گردیدند و در صورت نبودن مشکل در جنبه های فوق، از آنها "آزمون آگاهی واج شناختی" گرفته شد. برای بررسی اعتبار آزمون آگاهی واج شناختی از آزمون آماری ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که نتایج، حاکی از اعتبار بالای آزمون است. در روایی ملاک ضریب همبستگی آزمون آگاهی واج شناختی با خرده آزمون های تمایز گذاری و تحلیل واجی آزمون رشد زبان محاسبه شد که در سطح 0.001>pمعنی دار بود و همچنین از طریق تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی مشخص گردید که این آزمون توانایی تمایز گذاری بین گروه های سنی مختلف را دارد. در توانایی تمایز کودکان نارساخوان از کودکان طبیعی به کمک این آزمون، از طریق آزمون آماری تی، مقایسه دو میانگین مستقل نشان می دهد که کودکان نارساخوان از کودکان بهنجار در آزمون آگاهی واج شناختی ضعیف تر هستند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی هم می توان اظهار نمود که آگاهی واجی، مهارت اصلی آزمون آگاهی واج شناختی و بعد به ترتیب آگاهی درون هجایی و آگاهی هجایی می باشند.
خلاصه ماشینی:
"درروایی ملاک ضریب همبستگی آزمون آگاهی واجشناختی با خرده آزمونهای تمایزگذاری و تحلیل واجی آزمون رشد زبان محاسبه شد که در سطح0/001 <p معنیدار بود وهمچنین از طریق تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی مشخص گردید که اینIB} (*)کارشناس ارشد گفتار درمانی و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران (**)کارشناس ارشد گفتار درمانی و عضو هیئت علمی پژوهشکده کودکان استثنایی {IBآزمون توانایی تمایزگذاری بین گروههای سنی مختلف را دارد.
در مطالعۀ مقدماتی،واژههای ناآشنا برای کل آزمودنیهای تعیین گردید،تعدادی از آنها باتوجه به محدودیتی که در انتخاب واژه بود تغییر داده شدند،و در صورتی کهامکان تغییر وجود نداشت*،این تصاویر در صفحۀ جداگانهای کشیده شده و قبل از اجرایآزمون اصلی به آزمودنیها نشان داده شدند تا کودکان با دیدن و نامیدن تصاویر به کمکآزمونگر هم بهتر با آزمونگر ارتباط برقرار کنند و هم در اجرای تکالیف مربوط به این تصاویردر طی آزمون،با مشکلی مواجه نشوند.
&%03316YSRG033G% (به تصویر صفحه مراجعه شود)همانگونه که از جدول 11 مشخص است ضریب همبستگی بهدست آمده،همگی درسطح 0/001<p معنادار هستند که همسانی درونی خرده از آزمونها را نشان میدهد.
*معنیدار بودن ضریب همبستگی آزمون آگاهی واجشناختی با دو خرده آزمون تمایزگذاری کلمه و تحلیل واجی آزمون رشد زبان فارسی(حسنزاده و مینایی،1379)،نشاندهندۀ وجود روایی ملاکی همزمان است.
در این پژوهش،از طریق آزمون آماری تحلیل واریانسیکطرفه،میانگین نمرات آزمون آگاهی واجشناختی کل آزمودنیها با یکدیگر مقایسه شد ومشخص گردید که بین عملکرد گروههای سنی تفاوت معنادار وجود دارد."