چکیده:
به منظور بررسی اثر موسیقی غیر فعال و حرکات خود انگیخته در مهار پرخاشگری کودکان عقب مانده ذهنی خفیف و مقایسه اثر موسیقی بین کودکان عقب مانده ذهنی خفیف، 40 دانش آموز دختر و پسر ( از هر گروه 20 نفر) از پنج مدرسه استثنایی شهر کرج برگزیده شدند. این کودکان به آموزن های نگهداری ذهنی پیاژه (آزمون خمیر) و ریون رنگی (کودکان) از نظر هوشی همتا شدند در مرحله بعد به منظور تعیین میزان پرخاشگری تحت آزمون ناکامی روزنزوایک قرار گرفتند. آزمودنی ها به شیوه تصادفی به چهار گروه (دو گروه گواه دو گروه آزمایشی) تقسیم شدند. به دو گروه آزمایشی دختر و پسر به مدت 50 روز (هفتهای سه جلسه 75 دقیقه ای) از طریق ضبط صوت موسیقی ارائه گردید، کودکان اجازه داشتند که به همراه موسیقی حرکات خود جوش و منظمی انجام دهند و یا دست برنند. بعد از اتمام جلسات مداخله، کودکان مجددا با آزمون ناکامی روزنزوایک مورد بررسی قرار گرفتند، پس از خارج کردن اثر پیش آزمون با روش تحلیل کواریانس نتایج نشان داد که موسیقی غیر فعال و حرکات خود انگیخته در مهار پرخاشگری تاثیر معناداری دارد ولی تعدیل اثر متغیر مستقل توسط جنس، معنادار نبود. علاوه بر داده های کمی، نتایج کیفی که شامل مشاهدات پژوهشگر و گزارش های والدین و معلمان می باشد؛ نیز بیانگر تأثیر مؤثر متغیر مستقل در مهار کردن متغیر وابسته می باشد.
خلاصه ماشینی:
"پژوهشهای انجام شده در زمینۀ درمان با موسیقی در مورد کودکان عقبماندۀ ذهنی،بیانگرآن است که این کودکان پاسخهای مبتنی به موسیقی و فعالیتهای موسیقایی میدهند(زادهمحمدی،1374)،اما در پژوهشهای قبلی،این خود کودکان بودهاند که با ابزار موسیقی و سازهاکار میکردند میتوان گفت که نتیجۀ تحقیقات،تأثیر مثبت موسیقی در درمان را تأیید میکنند،اما در کنار این پژوهشها جا دارد به این سؤال پاسخ داده شود که:آیا موسیقی به صورتی که خودکودکان هیچگونه دخالتی در ایجاد آن ندارند و صرفا به آنها ارائه شود نیز میتواندتأثیر مداخلهای و مؤثرداشته باشد؟همچنین با توجه به پیشینۀ تحقیقات،این مطلب به وضوح مشهود است که اغلبنمونههای انتخابی،حداقل در پژوهشهایی که در ایران انجام شده است شامل افراد مذکرمیشود،پس جا دارد که با انجام پژوهشهایی گستردهتر و با گروههایی متفاوت،اعتبار و عینیتپژوهشها بالا رود،بنابراین هدف از این پژوهش:بررسی اثر«موسیقی غیر فعال»5و حرکات خودانگیخته در مهار پرخاشگری کودکان عقبماندۀ ذهنی خفیف میباشد تا به تأثیر این شیوه از ارائۀموسیقی در جهت درمان اهمیت بیشتری داده شود،همچنین این پژوهش قصد دارد که کودکانعقبماندۀ ذهنی را به طور کلی و صرفنظر از جنس آنها مورد مطالعه قرار دهد که از این طریقمیتوان به سؤالات دیگری نیز بپردازد از جمله این که:آیا موسیقی در مهار پرخاشگری دختران وپسران عقبماندۀ ذهنی تأثیری متفاوت دارد؟و یا این که کودکان هر دو گروه به طور برابر از اینرسانۀ درمانی-آموزشی سود میبرند.
جدول 2-نتایج تحلیل کواریانس تأثیر موسیقی غیر فعال و حرکات خوانگیخته در مهارپرخاشگری کودکان عقبماندۀ ذهنی خفیف (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث کودکان عقبماندۀ ذهنی به خاطر وجود محدودیت در قوای شناختیشان،کهمحدودیتهای دیگری را نیز در پی دارد،با مسائل عمدهای دست به گریانند که از جملهمشکل سازش نایافتگی با افراد و محیط پیرامونشان میباشد و چنین مشکلی به این علت رخمیدهد که آنها درک ناکافی از موقعیتها و از قوانین و مقررات جاری در زندگی دارند و درکنادرست آنها منجر به بروز شکستهای پیدرپی و در نتیجه ناکامیهای متعدد میشود و همنیامر اختلالات رفتاری و سازشنایافتگیهایی با گسترۀ وسیع را سبب میشود،که یکی ازعمدهترین آنها،رفتارهای پرخاشگرانه است که اکتسابی است و در اکثر مواقع پاسخی است دربرابر ناکامیهایی که بروز آنها بعضا اجتنابناپذیر است."