چکیده:
طبق بررسیهایی که اخیرا صورت گرفته است، ایران تخمینا با دارا بودن پانصد هزار نسخه خطی، مقام نخست را
از این لحاظ در جهان حائز است. احراز این مقام، توجه بیشتر به نسخههای خطی را ضروری مینماید و باید در این
باره تمهیدات بسیار اندیشیده شود و تلاشهای گسترده تحقق یابد. کتابخانهها، مراکز پژوهشی و علمی و فرهنگی
و... با طرح برنامههای وسیع، صحیح و دقیق میتوانند از بروز بحران برای نسخههای خطی در دهههای بعد جلوگیری
کنند و در شناخت، حفاظت و احیاء هر چه بهتر و بیشتر این ذخایر معنوی، توفیق بسیار حاصل کنند.
برنامهریزیهایی که از جانب کتابخانهها و... میتواند برای نسخههای خطی صورت گیرد، عبارتند از: شناسایی
مجموعههای خطی و اختصاص بودجه بیشتر جهت فراهمآوری و خرید نسخ خطی، ترغیب و تشویق اهدا کنندگان و
فروشندگان نسخههای خطی به کتابخانه و مراکز معتبر دولتی، ایجاد دورههای آموزشی جهت فهرستنگاری کتب
خطی و نسخهشناسی، برگزاری و تشکیل میزگردهای تخصصی در موضوعات فهرستنویسی، کتابشناسی،
نسخهشناسی و برنامههای نرمافزاری ویژه نسخههای خطی، یکسان سازی شیوههای فهرستنگاری نسخ خطی با
ایجاد کمیتههای کارشناسی. ایجاد ارتباط میان کتابخانهها و مراکز معتبر
داخلی و خارجی جهت تبادل میکروفیلم نسخههای خطی و انتقال تجربیات در زمینه شیوههای فهرستنویسی و
آموزش، دایر کردن آزمایشگاهای تخصصی در جهت شناخت عناصر مختلف نسخهشناسی همچون مرکب، رنگ،
کاغذ و... تشکیل انجمن صنفی فهرستنگاران، مرمت کاران، مصححان و....
خلاصه ماشینی:
"میتواند برای نسخههای خطی صورت گیرد، عبارتند از: شناسایی مجموعههای خطی و اختصاص بودجه بیشتر جهت فراهمآوری و خرید نسخ خطی، ترغیب و تشویق اهدا کنندگان و فروشندگان نسخههای خطی به کتابخانه و مراکز معتبر دولتی، ایجاد دورههای آموزشی جهت فهرستنگاری کتب خطی و نسخهشناسی، برگزاری و تشکیل میزگردهای تخصصی در موضوعات فهرستنویسی، کتابشناسی، نسخهشناسی و برنامههای نرمافزاری ویژه نسخههای خطی، یکسان سازی شیوههای فهرستنگاری نسخ خطی با ایجاد کمیتههای کارشناسی.
لکن صرف بسنده شدن به این مباهات کافی نیست، بلکه تمام مراکز و مؤسسات علمی و پژوهشی داخل کشور که جمعآوری، نگهداری، سازماندهی و اطلاع رسانی این میراث گرانبها جزء وظایف آنهاست، باید عزم قویتری را در این راستا جزم نمایند و تلاش جدیتری نمایند تا با برنامهریزی صحیح و درست در زمینههای مختلفی همچون اعتماد سازی مجموعه داران، بالا بردن توان تخصصی و بودجهای خود در جذب نسخهها در گام نخست به شکل منطقی و صحیح این آثار را جمعآوری یا شناسایی کنند تا از خروج غیر قانونی آنها جلوگیری شود."