چکیده:
براساس آموزههای حدیثی و کلامی شیعه، امام ـ به عنوان داناترین وباتقواترین فرد جامعه اسلامی ـ مرجع دینی، علمی و سیاسی جامعه به شمارمیرود و بر همین اساس، بیش از همه، شایستگی لازم برای رهبری ومدیریت آن را داراست. طرح و بررسی جلوههای معرفتی و چگونگیمناظرات امامان شیعه(ع) در حوزههای گوناگون و قرار دادن آن در منظرارباب معرفت، از یک سو، امکان داوری دقیق و درست را در این باب فراهممیسازد و از سوی دیگر، شیوهها و الگوهای مناسبی برای پاسخگویی بهپرسشها و چالشهای پیش روی اسلام و گفتگو با پیروان دیگر ادیان و فرقدینی در اختیار ما قرار میدهد.آنچه پیش رو دارید مروری است بر یکی از مناظرات تاریخی امام علیبن موسیالرضا(ع) تا ضمن آگاهی به علم لدنی امام، روش صحیح مناظره راهم فراگیریم.
خلاصه ماشینی:
"برخی ازطرفهای مناظرات امام رضا(ع) و محور بحث آنها در ذیل آورده شده است: ـ با علمای ادیان مختلف؛ جاثلیق، رأس الجالوت و هربد اکبر 11 در خصوص توحید و اثباتنبوت پیامبر اکرم(ص) و نیز با عمران صابی در موضوع توحید ـ با سلیمان مروزی در زمینه توحید 12 ـ با علی بن محمد بن الجهم در موضوع عصمت انبیاء(ع) 13 ـ با علمای عراق و خراسان درباره عترت و تفاوت آن با امت 14 ـ با ابوقره محدث پیرامون حلال و حرام و مسائل مربوط به توحید و...
امام فرمودند: پس چگونه به نبوت پیامبران پیش از موسی(ع) ایمان دارید، در حالی کههیچ کدام معجزات یاد شده برای حضرت موسی(ع) را نیاوردند؟ رأس الجالوت که در پاسخ حضرت رضا(ع) درمانده بود، با تغییر حرف خود، گفت: اگرکسی معجزاتی بیاورد که فراتر از قدرت افراد عادی باشد، تصدیق نبوت او لازم است.
1 در این گفتگو، هرچند امام رضا(ع) به صورت صریح و آشکار به هیچ کتاب مقدسی استنادنجستند، ولی اشاره نکردن ایشان به گزارش این معجزات در کتاب مقدس، به دلیل آن استکه این مسئله به عنوان یک واقعیت و حقیقت مسلم تاریخی و دینی، برای هر یک از پیروانادیان ابراهیمی پذیرفته شده بود و یا دستکم از آن آگاهی داشتند و باید بر اساس منطق واستدلال خود، آن را میپذیرفتند؛ زیرا معجزات یاد شده برای حضرت موسی(ع) و عیسی(ع)به ترتیب در عهد قدیم 2 و جدید 3 و به شکلی مبسوط گزارش شده است."