چکیده:
در این تحقیق طوفان های گرد و خاک بر حسب فراوانی زمانی و مکانی برای 50 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک در سراسر کشور در طی دوره آماری 1987- 2006 بررسی و تجزیه و تحلیل شد. به این منظور داده های آمار روزانه کدهای پدیده گرد و خاک از سازمان هواشناسی کشور دریافت شد و فراوانی آن ها به صورت سالیانه و ماهیانه محاسبه و برای اطلاعات مذکور نقشه پراکندگی مکانی طوفان ها تهیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از بررسی سالیانه پدیده گرد و خاک معلق در هوا نشان می دهد که ایستگاه زابل با میانگین فراوانی 183 روز بیش ترین تعداد روزها و پس از آن ایستگاه های زاهدان، بوشهر، طبس، بندرعباس، جاسک، ایرانشهر، همدان و اهواز به ترتیب بیش ترین فراوانی ها را دارند. نتایج بررسی فراوانی ماهانه برای پدیده گردخاک معلق در هوا نشان می دهد که بیش ترین فراوانی مربوط به ماه ژولای و کم ترین فراوانی مربوط به ماه دسامبر است. نتایج حاصل از بررسی سالیانه طوفان های گرد و خاک نشان می دهد که به طور کلی ایستگاه زابل بیش ترین فراوانی وقوع طوفان را در طی دوره آماری بررسی شده دارد. از نظر توزیع فراوانی ماهیانه به جز ایستگاه زابل که در ماه ژولای در طی دوره آماری بررسی شده بیش ترین فراوانی رادارد و ایستگاه زاهدان که در ماه های مارس و فوریه هر کدام با میانگین فراوانی یک طوفان بیش ترین فراوانی ها را دارند، در سایر ایستگاه ها بیش ترین فراوانی مربوط به ماه می است. در مناطق مختلف کشور از نظر فراوانی وقوع طوفان می توان به چهار طبقه تقسیم کرد
خلاصه ماشینی:
نتایج حاصل از بررسی سالیانه پدیده گرد و خاک معلق در هوا نشان می دهد که ایستگاه زابل با میـانگین فراوانـی ١٨٣ روز بـیش تـرین تعـداد روزهـا و پـس از آن ایستگاههای زاهدان، بوشهر، طبس ، بندرعباس، جاسک، ایرانـشهر، همـدان و اهـواز بـه ترتیـب بیش ترین فراوانی ها را دارند.
(Chan and Yao: 2006: 1) دهقانپور به تحلیل آماری و سـینوپتیکی طوفـانهـای خـاک در فـلات مرکـزی ایـران بـین سالهای ١٩٩٠- ٢٠٠٠پرداخت و به این نتیجـه رسـید کـه همـه طوفـانهـای بـه دسـت آمـده تحت تأثیر سیستم های سینوپتیکی اقلیمی قرار داشته و در سطح ٥٠٠ میلی بار شرایط مساعدی از جهت شکل گیری و گسترش ناپایداریهای سـطحی در روی زمـین مهیـا مـی شـود(دهقـانپور ، ١٣٧٤: ٢٥).
00 61/20 28/22 22 خوربیابانک 845/00 55/08 33/78 23 رامسر -20/00 50/66 36/90 24 رشت 36/7 49/39 37/12 ادامه جدول ١ 25 زابل 489/20 61/48 31/00 26 زاهدان 1370/00 60/88 29/46 27 زنجان 1663/00 48/48 36/68 28 سبزوار 977/60 57/71 36/20 29 سمنان 1130/80 53/55 35/53 30 سقز 1522/80 46/26 36/26 31 سنندج 1373/40 47/00 35/33 32 سراوان 1165 61/30 27/00 33 سیرجان 1739/40 55/68 29/47 34 شهرکرد 2048/90 50/85 32/28 35 شیراز 1481/00 52/60 29/53 36 شاهرود 1345/3 54/57 36/25 37 طبس 690 36/24 57/42 38 قم 930 50/56 34/49 39 قزوین 1279/20 50/00 36/25 40 کاشان 982/30 51/45 33/98 41 کرمانشاه 1218/8 47/00 34/35 42 کرمان 1753/8 56/58 30/15 43 گرگان 13/30 54/26 36/85 44 گرمسار 825/30 52/27 35/20 45 مشهد 999/20 59/63 36/26 46 ماکو 1411/30 44/43 39/33 47 میناب 6 57/06 27/07 48 همدان 1679/70 48/71 35/12 49 یزد 1237/20 54/28 31/90 50 یاسوج 1870 51/52 30/05 کدهای مربوط به پدیدههای گرد و خاکی از میـان سـایر کـدها بـه روش فیلتـرکـردن در نرمافزار اکسل جدا و سپس فراوانی هر یک از کدها در هر یک از ایستگاههای منتخب بـرای دوره آماری ٢٠ ساله در کدهای مربوط بـه طوفـانهـای گـرد و خـاک (٣٥، ٣٤، ٣٣، ٣٢، ٣١ و٠٩) و کدهای مربوط به پدیده گرد و خاک (٠٦ و٠٧) که مشخصات آن در جـدول ٢ ذکـر شده است و به صورت سالیانه و ماهیانه به وسیله نـرمافـزار SPSS بـه دسـت آمـده اسـت ، در جداول مربوط به هر کدام قرار داده شده است .