چکیده:
امروزه ، مدل سازی تقاضای سفر و استفاده از روش های جدید بخش مهمی از دانش مهندسی حمل ونقل و برنامه ریزی ترافیک حمل ونقل درون شهری را به خود اختصاص داده است ؛ به گونه ای که در سال های اخیر، استفاده از روش های علمی نوین نتایج امیدوارکننده ای داشته است . پرسش کلیدی مقالـه ایـن است : مدل مکانی تقاضای سفر چه ویژگیهایی داشته است ؟ و برای به دست آوردن میزان تقاضای سفر واقعی و تاثیر آن در پیش بینی و کاهش جریان های ترافیکی از سازگاریهای لازم برخوردار است ؟ برای پاسخ به این پرسش ، از روش علمی ترکیبی سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، سنجش از دور (RS) و روش تحلیلی رگرسیون خطی چندمتغیره برای مدل سازی مکانی تقاضای سفر در منطقه شـش شـهر تهران استفاده شده است . نتایج نهایی تحقیق نشان میدهد متغیر (C٣) یعنی جمعیت منطقه با ضریب ١٤/٢٣ درصد بیشترین درجه هم بستگی را با متغیر وابسته در مدل داشته است . پس از آن متغیرهای کاربری تجاری (C١٦) با ضریب ١١/٩- درصد و تعداد کارمنـدان شـاغل در منطقـه بـا ٣/١٠- درصـد به ترتیب دومین و سومین پارامترهای مدل هستند که به ترتیب از طریق معـادلات رگرسـیون خطـی چندمتغیره به دست آمده اند. همچنین ، متغیر تعداد واحدهای کسبی منطقه (C١١) با ضریب (٠٠٨٩/.) درصد کمترین تاثیر را در مدل سازی مکانی تقاضای سفر نشان داده است . همچنین ، جهت ارزیـابی و روایی نتایج نهایی، از معیارهایی جهت برازندگی نتایج مدل و مقایسهآن با نتایج مدل های تقاضای سفر حمل ونقل درون شهری استفاده شده است . نتایج نهایی معیارهـای اسـتفاده شـده بـه ترتیـب مقـدار (٠٧٣٤١٥٩٣٦=R٢)، (٧٨٦٢٨=MARE)، (١٤٣=RMSE) درصد حاصل شده است . با توجه به نتـایج تحقیق ، مدل مکانی تقاضای سفر از تواناییهای لازم جهـت محاسـب ه میـزان واقعـی تقاضـای سـفر حمل ونقل درون شهری و تاثیر آن بر پیش بینی و کاهش جریان های ترافیکی در منطقـ ه موردمطالعـه برخوردار بوده است .
خلاصه ماشینی:
"پرسش کلیدی مقالـه ایـن است : مدل مکانی تقاضای سفر چه ویژگیهایی داشته است ؟ و برای به دست آوردن میزان تقاضای سفر واقعی و تأثیر آن در پیش بینی و کاهش جریان های ترافیکی از سازگاریهای لازم برخوردار است ؟ برای پاسخ به این پرسش ، از روش علمی ترکیبی سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، سنجش از دور (RS) و روش تحلیلی رگرسیون خطی چندمتغیره برای مدل سازی مکانی تقاضای سفر در منطقۀ شـش شـهر تهران استفاده شده است .
در بخـش تحلیلی، استخراج شاخص های مؤثر در مدل مکانی تقاضای سفر با توجه به مبانی نظری، تعیین و ترکیب شاخص ها با روش سلسله مراتبی مقایسۀ زوجی (AHP)، استفاده از لایه های رقـومی و ماتریس های آماری داده های توصیفی- رقومی به عنوان توابع ورودی، به کارگیری عملگرهای سامانۀ اطلاعات مکانی (GIS)، پـردازش تصـاویر رقـومی (RS) و روش تحلیلـی رگرسـیون خطی چندمتغیره جهت مدل سازی مکانی تقاضای سفر برای تجزیه و تحلیل سفرهای تولیـد و جذب شده در نواحی ترافیکی (ZONE) و تأثیر آن بر پیش بینی و کاهش جریان های ترافیکـی در منطقۀ شش شهر تهران انجام شده است .
٤- تجزیه و تحلیل تحقیق همان طوری که در مبحث روش شناسی تحقیق گفته شـده اسـت ، جهـت مـدل سـازی مکـانی تقاضای سفر در ٣٩ ناحیۀ ترافیکی (ZONE) منطقـ ۀ شـش شـهر تهـران ، بعـد از جمـع آوری داده های موردنیاز، از عملگرهای سامانۀ اطلاعات جغرافیایی (GIS)، پردازش تصاویر رقـومی (RS) و مدل تحلیلی رگرسیون خطی چندمتغیره برای عملیات اسـتانداردسـازی و آنالیزهـای ترکیبی جهت مدل سازی مکانی تقاضای سفر استفاده شده است ."