چکیده:
بررسی وضعیت زنان نشانگر روند تدریجی توسعه حقوق مدنی و سیاسی آنان در ایـران اسـت . بـا این حال ، این توسعه بطـور واقعـی از دورة قاجاریـه و بـا نهـضت تنبـاکوو بخـصوص انقـلاب مشروطیت شروع شده و در دوران حکومت پهلوی اول و دوم ادامه یافتـه اسـت . مـشارکت زنـان ایرانی در فعالیت های سیاسی در طول انقلاب اسلامی و پس از آن غیر قابل انکار اسـت . بـا ایـن حال ، هنوز مشارکت زنان در امور جامعه و سهم عادلانه آنان از امکانات در ایران با موانع حقـوقی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مختلفی مواجه می باشد. این امراثراتی نامطلوب بر توسعه کـشور بـر جای گذاشته است
Throughout the history of the world، the types of governments and administrative systems of societies have had direct impacts on the rights of human beings in general and on those of women in particular. A study of the status of women in different periods of history، and from different aspects، demonstrates that women have been struggling for their rights from the beginning. Over the passage of history، e.g.، in pre-historic times، there was a time when there existed no huge gap between men and women and even woman domination can be seen. Gradually، by the growth of economy and advancement in ownership and accumulation of goods، concentration of wealth in the hands of mainly men، led to the monopolization by men of decision-making. Little by little، this led to the creation of inequality of various kinds between men and women in that some are of the view that the only solution to this inequality is to make a positive discrimination in favour of women. As the achievements of this article illustrate، over the past century، the participation of women in the public life of the international society shows an evolutionary progress of their affairs. The advancements in the last decades of the 20th century have developed the said participation. The increasing attention of the world community to human rights and the achievements in the field، together with decolonization movements has made this progress stronger. These developments have had impacts on the world including the Islamic countries.
خلاصه ماشینی:
در زمان هخامنشیان ،همانطورکه زنان در دستگاه حاکمه و طبقات بـالا صـاحب قـدرت و نفوذ بودندو در چرخ سیاست دستی بلند داشتند؛درطبقات پائین نیز در انجام و پیشرفت هـر امری دخیل بوده و نقش فعال و ارجمند زن در این دوره عامل اصلی احترام و اهمیتی بود کـه در تمام ارکان اجتماع از صدر تا ذیل برای او قائل می شدند(انصافپور،٩٦:١٣٤٨-٩).
به شهادت تاریخ حضور فعال شیر زنان در این حـوادث تـاریخی و ملـی بعد از مهاجرت کبری نیز ادامه داشت و همچنین با صدور فرمان مشروطه بوسـیله مظفرالـدین شاه در سال ١٣٢٤ هجری قمری این حضورپی گیرنه تنها فرو ننشست بلکـه گـسترده تـراز پیش و با بینشی خاص در راه آرمان های سیاسی ، فرهنگـی بـه منـصۀ ظهـور رسـید.
با سـرکوب همـۀ احـزاب در ٢٨ مـرداد ١٣٣٢ انجمن های سیاسی زنان از جمله ‹‹سازمان زنان حزب توده ›› نیز افول کردند اما مبـارزه بـرای کسب حق رأی متوقف نشدو با قدرت گرفتن شاه و تضعیف مجلس ، گروه هـایی از زنـان کـه تمایل به طبقات حاکمه داشتند؛ متفاوت از گذشته به جای مجلس از خاندان سلطنتی این حـق را طلب کردند.
مـشاهده مـی شـود کـه در مجلس سنا، قبل از انقلاب میزان حضور زنان نسبت به کل کرسی ها همواره بین ٣/٣ درصدتا ٥ درصد در نوسان بوده است ، اما در مجلس خبرگان اول از ٧٣ کرسی فقط یک کرسی به زنان تعلق داشت ؛و در دوره های بعدی هیچ زنی در این مجلس مهم حضور نداشت .