چکیده:
در مقاله حاضر، با کی نگرش تطبیقی، زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی در روند شک لگیری شعر حماسی آ یینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن، تبیین می شود و انعکاس ارزشهای آیینی )دینی( عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبری، ظل مستیزی، عدالت محوری، جهاد و شهادت و تبلیغ و ترویج آرما نهای انسانی و اسلامی و اندیشه های انقلابی تشیع در گستره ادب عربی و فارسی با ارائه نمونه های تامل برانگیز و آموزنده پی گرفته میشود و سرانجام، مقاله با بررسی اغراض شعری، مضامین و ساختار لفظی و معنوی و پیامدهای ارزشی و ادبی آن، پایان می پذیرد.
The present article expresses the historical، political، social، cultural and literal fields in the formation process of Epic poetry with a comparative look. It also surveys the reflection of religious values (province، injustice، jihad، martyrdom، propagation of human ideals) in Arabic and Persian literature by offering informative samples; and
at the end studies the concepts، verbal and spiritual structures and their literal consequence s and values.
خلاصه ماشینی:
"تجلی عاشورا و انقلاب حسینی در شعر شیعه بررسی تطبیقی شعر حماسی-آیینی عاشورایی در گسترۀ ادبیات عربی و فارسی دورۀ شکل گیری و تحول؛ساختار و مضمون سید حسین سیدی* هوشنگ استادی** چکیده {IBدر مقالۀ حاضر،با یک نگرش تطبیقی،زمینههای تاریخی،سیاسی،اجتماعی،فرهنگی و ادبی در روند شکل گیری شعر حماسی-آیینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن،تبیین میشود و انعکاس ارزشهای آیینی(دینی)عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت،تولی و تبری،ظلم ستیزی،عدالت محوری،جهاد و شهادت و تبلیغ و ترویج آرمانهای انسانی و اسلامی و اندیشههای انقلابی تشیع در گسترۀ ادب عربی و فارسی با ارائۀ نمونههای تأمل برانگیز و آموزنده پی گرفته میشود و سرانجام،مقاله با بررسی اغراض شعری،مضامین و ساختار لفظی و معنوی و پیامدهای ارزشی و ادبی آن،پایان میپذیرد.
3. دورۀ استیلای مغول و تیموریان(آغاز قرن هفتم تا پایان قرن نهم هجری) شعر این دوره با برخورداری از واژگان لطیف،اوج شکوفایی غزل،تجلی عرفان و فرهنگ اسلامی و فضایل اخلاقی در آن و کاربرد فراوان کلمات و ترکیبات عربی و توجه شاعران از دربار به مردم،شاهد ایجاد و تحول سبک عراقی و ظهور شاعران بزرگی مانند عطار،مولوی،کمال الدین اسماعیل،سعدی،اوحدی مراغهای،امیر خسرو دهلوی،خواجوی کرمانی،ابن یمین،سلمان ساوجی،حافظ و جامی در گسترۀ زبان و ادبیات فارسی است.
شعر عاشورایی با تأثیر از این جنبۀ قیام کربلا،از دورۀ شکل گیری تا هنگام تحول و شکوفایی،با برخورداری از یک زبان فخیم و حماسی-آیینی و مضامین و درون مایههای منحصر به فرد،به تدریج ساختار لفظی و معنوی و سبک بیانی خاص خود را یافت و با خلق آثار و نمونههای چشمگیر و قابل اعتنا،زمینۀ ایجاد یک مکتب شعری مستقل و الگوپذیری از آن را فراهم ساخت."