چکیده:
در مقاله حاضر، سعی بر آن است که توضیحی چند درباره ادبیات تطبیقی داده شود و سپس مقایسه ای بین مکاتب ادبی انجام گیرد و قلمرو ادبیات تطبیقی و بازتاب آن در ایران و جهان امروز بررسی و اهمیت آن در دنیای فعلی با ذکر دلایل آشکار گردد. ادبیات تطبیقی از شاخه های جدید گسترده ادبیات و ادبیات نمایشی امروز است که در آن، تشابه و تفارق نمونه های مختلف آثار ادبی بررسی می شود. در ادب تطبیقی، آنچه مورد نظر محقق و نقاد است، نقش اثر ادبی نیست، بلکه در کیفیت و تجلی و انعکاسی است که اثر ادبی قومی در ادبیات قوم دیگر پیدا می کند. ادبیات تطبیقی نه تنها از مرزهای سیاسی، زبانی، ملی، کشوری و فرهنگی فراتر می رود، بلکه به دنبال گشودن افق های تازه فکری است. به عبارت دیگر ادبیات تطبیقی نه تنها به دنبال ایجاد ارتباط و گفتمان با دیگر رشته های علوم انسانی است بلکه درصدد ایجاد مفاهمه میان فرهنگ های مختلف است. به این خاطر تحقیق و تفحص در این موضوع بسی مهم و قابل اهمیت است.
خلاصه ماشینی:
این جملۀ کوتاه،ضروریترین مبحث در تعاملات بینفرهنگی و بیانگر شاکله و فلسفۀ ادبیات تطبیقی به عنوان یک رشتۀ آکادمیک و شاخهای از دانش بشری است که در ایران آنچنانکه باید و شاید شناخته نشده است و اغلب چنین میانگارند که هرگاه کسی دو شاعر یا دو نویسنده یا صرفا دو موضوع را با یکدیگر مقایسه کرد،وارد قلمرو ادبیات تطبیقی شده است.
www//:ptth پژوهشی خود را دارد و در عین ارتباط با ادبیات ملی،حیطۀ آکادمیک مستقلی در مطالعات و پژوهشهای ادبی است،ولی فلسفۀ تطبیقی،به عنوان مثال،صرفا یکی از مباحث رشتۀ فلسفه است.
از سوی دیگر،پلونتیگم-که ابتدا به جنبههای گوناگون ادبیات تطبیقی توجه داشت،و راهکارهای بعدی آن را که تا به امروز به کار میرود -تدوین کرد-و ژان ماری کاره-که معرف بعد جدیدی در ادبیات تطبیقی از منظر تصویرشناسی3بود(گیار4،1969:33)-تطبیقگرانی بودند که آثارشان نه فقط دربارۀ اعتلای ادبیات تطبیقی و جایگاه آن در دانشگاه،بلکه همچنین رستاخیزی برای زبان فرانسه بود که این آثار در آن زبان نوشته شده بود و در نتیجه گرایش تأثیر و تأثر در ادبیات تطبیقی- که خود بررسی ارتباطهای ادبی بین دو یا چند قوم است-به تکوین مکتب فرانسوی- که در این مقال دربارۀ آن صحبت خواهد شد-منجر شد(ونتیگم،1951:43؛پیشوا5و روسو،6 1967:85).
در این مکتب،معیار انتخاب،ملیت و فرهنگ است نه صرفا زبان؛برای مثال،از نظر پژوهشگران مکتب امریکایی،بررسی تطبیقی دو اثر ادبی،یکی از انگلستان و دیگری از امریکا،امکانپذیر است به شرط آنکه آن اثر ادبی امریکایی به بعد از استقلال ادبی امریکا مربوط باشد یعنی زمانی که امریکا ادبیات ملی خاص خود را یافت.