چکیده:
تیمائوس از مهمترین کارهای افلاطون است. این اثر به راستی کاری جامع در باب نظریة جهانشناسی یا طبیعیات افلاطون است و پس از وی در ادوار گوناگون زمانی تا پایان فلسفة یونان یعنی سده ششم پیش از میلاد، همواره مورد توجه و اقبال بوده و تفاسیر گوناگونی بر آن نگاشته شده است. این مقاله تلاش میکند تا به سیر تحول چگونگی فهم آن تا زمان پروکلوس، به گونه ای مختصر نگاهی بیندازد.
خلاصه ماشینی:
"٢٤ نگارنده بـا رأی منتقـدان موافـق اسـت ؛ چراکه رواقیان نخستین به لحاظ آراء منطقی بسیار تحت تـأثیر ارسـطو بودنـد ولـی بـه لحاظ آراء جهان شناسانه تنها با تیمائوس و آثار دورة نخستین ارسطو به ویـژه رسـالة در باب فلسفة (De Philosophia) وی آشنا بودند؛ بنابراین جهان شناسی تیمائوس بـر آراء رواقیان تأثیر بنیادی داشت ؛ البته نمی توان تأثیر ارسطو را بر آنهـا بـه کلـی انکـار کرد.
تئوفراستوس ٢٧ شاگرد و مفسر آثار ارسطو مستقیما بـه تیمـائوس و جهـان شناسـی افلاطون نپرداخت ولی با نقد مفهوم محرک لا یتحرک ارسـطو مسـیر را بـرای گـذر از حوزة الاهی مابعدالطبیعی و فوق عالم محسوس که در تیمائوس برجسته بود به بنیانی فعال و حال در اشیاء که رواقیان به آن بـاور داشـتند، همـوار کـرده باشـد.
جهان شناسی نوافلاطونیان فقط بر محاورة تیمائوس مبتنی نبود؛ آنها احد پارمنیدس را به عنوان اقنوم نخست عالم قرار دادند؛ دمیورگس تیمائوس را به عنوان عقـل صـانع عالم مادی دانستند و مثل را نیز درون اقنوم عقل جای دادند.
D. Runia, "Philo of Alexandria and the Timaeus of Plato," Philosophia Antiqua 44, Leiden,1986 De Animae Procreatione in Timaeo, Edited By H.
Sandbach,Aristotle and the Stoics,Cambridge Philological Society,Suppl, Volume 10,Cambridge,1985 Aristotle,De Philosophia,Fragments,Edited By W.
Long, Hellenistic Philosophy: Stoics, Epicureans, Sceptics, London, 1974 Theofrastus, Sources for his Life, Writings, Thought and Influence, Edited By W.
T. wallis,Neoplatonism, Bristol classical press,London,1995, Philosophy, 10 Volumes, General Edited By Edward Craig, Routledge, London And NewYork, 1998 Lucas Siorvanes, "Neoplatonism", In Routledge Encyclopedia of Philosophy, Routledge, Lonodon, 2000 R."