چکیده:
بنگاههایی که در پی بهرهگیری از ظرفیتهای ادغام برای افزایش کارایی پویای خود هستند، گاه با چالشهای رقابتی مواجه میشوند. ازاینرو، مراجع رقابتی در ایجاد موارنه موازنه میان ضرورت زدودن دغدغههای رقابتی و فراهم کردن فرصت استفاده از مزیتهای ادغام، میکوشند تا پیش از نهایی شدن ادغام، مشروعیت رقابتی آن را در گرو پارهای التزامات خاص قرار دهند. لیسانس اجباری یکی از تدابیر نوین در عرصه عرصۀ ادغام حول پیرامون مالکیتهای فکری به شمار میرود که توان نسبی خود برای تعدیل رقابتی ادغامهای پیشنهادی به اثبات رسانده است. نگارندۀ نوشتار حاضر میکوشد که در پرتو رهیافتهای حقوق اتحادیه اتحادیۀ اروپا که تنها نظامی است که از موازین مفصلی در این حیطه برخوردار است، ضمن تعیین جایگاه لیسانس اجباری در بین ضمانت اجراهای رقابتی مربوطه، مفاد و مرزهای آن را در گستره گسترۀ خاص ادغامها ترسیم کرده و، مزیتها و کاستیهای آن را برشمارد و مدلی بهینه از لیسانس اجباری ارائه نماید که از کارکردی موثر مؤثر در جمع بین میان ملاحظات رقابتی و نوآوری ادغامهای پیشنهادی، برخوردار باشد. مقایسه مقایسۀ یافتههای حاصل از مطالعه مطالعۀ تطبیقی موضوع با رویکردهای حقوق ایران نشان از آن دارد که ابعاد مختلف لیسانس اجباری و مشروعیتبخشی رقابتی به ادغامها مغفول مانده است و موازین کنونی حوزه حوزۀ رقابت و مالکیتهای فکری که نواقص زیادی دارد، از دیدگاههای ناصواب نشئت میگیرد و نواقص زیادی رنج میبرد که و به این ترتیب، بازنگری در قواعد مربوطه را ناگزیر میسازد.
خلاصه ماشینی:
نگارنـدة نوشـتار حاضر ميکوشد که در پرتو رهيافت هاي حقوق اتحاديۀ اروپا که تنها نظامي است که از مـوازين مفصلي در اين حيطه برخوردار است ، ضمن تعيين جايگـاه ليسـانس اجبـاري در بـين ضـمانت اجراهاي رقابتي مربوطه ، مفاد و مرزهاي آن را در گسترة خاص ادغام ها ترسيم کرده ، مزيت هـا و کاستيهاي آن را برشمارد و مدلي بهينه از ليسانس اجباري ارائه نمايد که از کارکردي مـؤثر در جمع ميان ملاحظات رقابتي و نوآوري ادغام هاي پيشنهادي برخوردار باشد.
مقايسۀ يافتـه هـاي حاصل از مطالعۀ تطبيقي موضوع با رويکردهاي حقوق ايران نشان از آن دارد که ابعـاد مختلـف ليسانس اجباري و مشروعيت بخشي رقابتي به ادغام ها مغفول مانده است و موازين کنوني حـوزة رقابت و مالکيت هاي فکري که نواقص زيادي دارد، از ديدگاه هاي ناصواب نشئت مـيگيـرد و بـه اين ترتيب ، بازنگري در قواعد مربوطه را ناگزير ميسازد.
پرسش اصـلي نوشـتار حاضـر آن اسـت کـه صدور مجوزهاي اجباري چگونه ميتواند ضمن حفظ کارايي ادغام ، از تبعات منفي آن بر فضـاي رقابتي و توسعۀ فعاليت هاي نوآورانه و فناورانه در هنگام ورود بنگاه جديد بـه بـازار بکاهـد و در دستيابي به اين مهم چه چالش هايي مطرح ميشـود؟ در تحليـل موضـوع در پرتـو راهکارهـاي مطروحه در حقوق اتحاديۀ اروپا به عنوان نظامي پيشرو در اين عرصه که داراي مـوازين حقـوقي قابل توجهي در موضوع مقالۀ حاضر است ، به بررسي جايگاه ليسـانس اجبـاري در بـين ضـمانت اجراهاي پيشگيرانۀ ناظر به ادغام ها پرداخته ، نقش آن را در تسهيل رقابت پـس از ظهـور بنگـاه برآمده از ادغام در بازارهاي نوآوري و فناوري بررسي مـينمـاييم .
Ghidini, Gustavo (2010), Innovation, Competition and Consumer Welfare in Intellectual Property Law, Edward Elgar, UK.