چکیده:
مناقشات مربوط به ماهیت و واقعیت علم سیاست در ایران جزو مباحث مرسوم در سالهای اخیر است. عدهای آن را ساختی نظری برای امری واقعی دانستهاند تا بدان وسیله بتوانند چارچوبی تجریدی برای پدیدهای عینی تدارک ببینند. اما عدهای دیگر برآنند که علم سیاست ماهیتاً دانشی کاربردی است، چراکه در بادی امر در پی مدیریت بهتر شهر و جامعه بوده است. بر این اساس، هدف این مقاله بررسی وضعیت این دانش و تحول آن از وجوه کاربردی به وجوه نظری است. روش مقاله بهرهگیری از چارچوب اندیشة شناختی جان مارو با تمرکز بر دو وجه مبانی و نتایج است. یافتههای مقاله آن است که علم سیاست در ایران از گذشتههای دور وجه کاربردی با سه مبنای حقوقی، دینی و بوروکراتیک داشته است. بعدها تأسیس مدرسة علوم سیاسی با هدف تربیت افرادی برای مدیریت مذاکرات سیاسی در آستانة جنگهای ایران و روس و ادارة بهتر جامعه و بهبود روابط خارجی، این هدف را تسهیل کرد؛ وضعیتی که تا انقلاب اسلامی کموبیش تداوم داشت. چنانکه با حاکمیت رویکردهای نظری، این دانش از ماهیت کاربردی خود بهتدریج فاصله گرفت و امروز دانشی کمتر کاربردی محسوب میشود. بدینسان، نتیجة نهایی این مقاله آن است که در حال حاضر این دانش کموبیش غیرکاربردی نمیتواند خود را به ساختهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و حقوقی جامعه برای ادارة بهتر آن تحمیل کند، ازاینرو برای بازگرداندن آن به ریل کاربردی باید به مهندسی مجدد و بازتعریف بنیادهای آن پرداخت.
An Introduction to the Foundations and Products of Political Science in Iran Shoja Ahmadvand One of the major controversies among political scientists was the debate over the nature of political science. Some have made it a theoretical construct, in order to be able to provide an abstract framework for an objective phenomenon. But others have argued that political science is essentially abstract-practical knowledge because it was in the wind seeking better city and community management. This knowledge was twofold, on the one hand, seeking to understand the ends and objectives of the government, and on the other hand, seeking the appropriate means to fulfill those goals; therefore, it had both a functional and a theoretical aspect. However, its theoretical aspect has become more prominent today. In Iran, it has provided three full legal, religious, and bureaucratic foundations, in which the establishment of the Political Science School was set up with the goal of educating people to manage political negotiations on the verge of Iran-Russia wars, and better governance of the community and improving relations. External done. The situation that lasted until the Islamic Revolution. Gradually, with the rule of abstract approaches, this knowledge departed from its practical nature, and today it is an inappropriate knowledge that has failed to impose itself on the political, social, economic, and legal structures of the society for its better administration. The article suggests that in order to bring this science back into practice, it must provide the necessary conditions for the return to its foundations. Key Words: Iranian Political Thought, Just Community Theory, Iranshahi Theory, Bureaucratic State Theory
خلاصه ماشینی:
سنت اداري و بوروکراتيک منطق مسلط انديشۀ سياسي تاريخي ايراني است که سه بنياد نظريۀ ايرانشاهي، نظريۀ نظام بوروکراتيک و نظريۀ جامعۀ أشون دارد و در آن علم سياست ، علم ادارة بهتر شهر و کشور است و ازاين رو اغلب روش هاي کاربردي براي مديريت قلمرو سياسي به معناي عام آن ، حرف نخست را زده است .
طباطبائي در اين کتاب ها سعي کرده است به وجهي سيستماتيک و نظام مند متفکران ايراني را اغلب براي نخستين بار از منظر انديشۀ سياسي مورد توجه قرار دهد.
سنت بوروکراتيک و اداري به اين معناست که برخلاف انديشۀ يونان باستان که ماهيتي فلسفي داشت ، انديشۀ غرب ميانه که ماهيتي حقوقي داشت و اغلب از حقوق پادشاه و کليسا و گاهي مردم سخن ميگفت و انديشۀ آمريکايي که ماهيتي نهادي و قانوني دارد، انديشۀ ايراني ماهيتي اداري و بوروکرتيک دارد و اغلب از بهترين شکل ادارة شهر و به دست دادن ابزارهاي آن البته در کنار شناخت اهداف و غايات حکومت سخن گفته است .
ولي متأسفانه در دورة اخير با حاکميت بيش از پيش نگاه هاي انتزاعي، علم سياست در ايران منحصر در انديشۀ سياسي شده و بيشتر به دنبال همان غايات است ، بدون آنکه نگاهي مسئله محور و کاربردي به مسائل جامعۀ خود داشته باشد.
com/field/content) سايت دانشگاه تهران ذيل معرفي رشتۀ علوم سياسي نقش و توانايي دانش آموختگان اين رشته را در سه مورد زير برشمرده است : ١.