خلاصه ماشینی:
"مع ذالک کار و عمل اواز حیث رفعت قدر و عظمت مقام بحدی مورد توجهو منظور نظر است که مناسب میدانیم یک قسمتاز جملههای مدایحی را که یکی از عالی مقامترینمحققین زبان سانسکریت و دانشمندان علامههمزمان ما درباره وی نگاشته در این جا بیاوریم:«نوشتهها و یادداشتهائی که از یونانیها و زوارچینی به ما رسیده در مقابل کتاب بیرونی درستهمانند کتابهای کودکان یا مسودات مردمی عامی وخرافی است که به عالمی پر از عجایب افتاده و ازمشهودات خود دچار شگفتی و بهت شده ونتوانسته باشند از حقایق و امور واقعی جز مقداریناچیز درک کنند3.
1-نام کتاب قابل توجه است: بیرونی کتاب خود را اینگونه نامیده است،«تحقیق ماللهند من مقوله مقبوله فی العقلاو مرذوله»-تحقیق آنچه برای هند است از مقولهمقبول و پسندیده در نزد عقل یا ناپسند-بدیهیاست که نامگذاری کتاب دال بر وجود مطالبمربوط به عقاید و باورهای مردم هندوستان است کهممکن است با ضابطه عقل سازگار یا ناسازگار*ضرورت ترجمه این کتب از دیرباز در جامعه ایران مطرح شده بود.
ص 19 پاراگراف 2-خط 1-«همه آن» ص 19-خط 10-«متعالی است از تجدید وشمارش»ابهام گوئی-مترجم کتاب حاضر برخلاف انتظارخوانندگان و دوستداران کتاب بیرونی بجای اینکه سعی در ساده نمودن و یا حتی بیان مجدد متناصلی با زبان فارسی داشته باشد،تلاش بسیارینموده است-با تعمد و هدف-که متن ترجمه شده راغیر قابل فهمتر از متن عربی بنماید.
برای روشن نمودن موارد یاد شده بدون اینکهادعائی در زمینه متن عربی و متن فارسی داشتهباشیم بر اثر مقایسه دو ترجمه بعمل آمده از کتابتحقیق ماللهند(آقای منوچهر صدوقی سها و آقایدکتر علی اکبر دانا سرشت)به مقایسه عبارت ایندو مترجم آثار بیرونی پرداختهایم تا میزان ابهام درهر دو ترجمه و یا ترجمههای صدوقی سها بر خوانندهروشن شود."