چکیده:
ارض مقدس که بر اساس قرائن موجود در قرآن کریم و تورات عبارت از سرزمین فلسطین است ، سرزمینی حاصلخیز و بهره مند از نعمات مادی است و یکی از وجوه اتصاف آن به قدسیت و برکت همین است ، اما به تصریح قرآن کریم و اشارة تورات ، وجه قوی در قدسیت یافتن آن ، تاثیر این سرزمین در خیزش و انتشار جریان های رسالی و الهی در طول تاریخ بشر بوده است . در فرهنگ قرآن ، اعطای نعمات الهی به قوم بنی اسرائیل در راستای تحقق مشیت خداوند در پیگیری خط رسالات پیشین و ایجاد جامعه توحیدی بوده است . این مطلب را به روشنی در فقرات فراوانی از تورات نیز می توان پی جویی کرد اما به دلیل ظهور و تعمیق اندیشه تفضیل نژادی در میان بنی اسرائیل ، وجه قدسیت ارض مقدس در انگاره های این قوم دچار تغییر و تحویل شده و به سطح نازل «محل اسکان قوم برتر خدا» تنزل یافته است .
خلاصه ماشینی:
کلیدواژه ها: ارض مقدس ، قرآن ، تورات ، قدسیت * استادیار دانشکدة الهیات دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد کرج تاریخ دریافت : ١٣٨٨/١٠/١ ش تاریخ پذیرش : ١٢/ ٢/ ١٣٨٩ ش / مقدمه سرزمین مقدس یا فلسطین ، مدینۀ فاضلۀ قوم بنی اسرائیل است و بر اساس تعالیم قرآن کریم ، آرمان شهری است که موسی (ع ) برای قوم بنی اسرائیل ترسیم کرده تا از سرزمین نامبارک مصر که سرزمین ذلت ، بردگی و اسارت است به سوی آن که مهد آزادی و استقلال و مهبط انبیای عظام الهی و محل تحقق خواست و ارادة خداوند تعالی در ظهور جامعۀ توحیدی است ، در حرکتی متعالی به پیش روند.
توجه به مجموعۀ این فقرات و فقرات فراوان دیگری که در تورات و به ویژه اسفار خروج و تثنیه مطرح شده اند این حقیقت را برملا می سازد که برخلاف تفسیر رایج یهود در قرون متأخر از این فقرات و تلاش برای اثبات برتری نژاد قوم بنی اسرائیل ، هدف از رسالت موسی (ع ) و نیز آزادسازی بنی اسرائیل و اعطای سرزمین مقدس به آنها، امتداد دادن به سلسله نبوات بنی اسرائیل و تحقق جامعه ای دینی با ویژگی عبودیت خالصانه برای خداوند، در مقطع تاریخی خاص خود بوده است زیرا نقطه عطف توجه خداوند به این قوم در این فقرات ، پدران آنان یعنی انبیای بزرگی همچون ابراهیم ، اسحاق و یعقوب (ع ) است .
توجه به آیات قرآن کریم و فقرات تورات تبیین می سازد که هدف از رسالت موسی (ع ) و نیز آزاد سازی قوم به اسارت رفتۀ بنی اسرائیل و اعطای سرزمین مقدس فلسطین به آنان ، درحقیقت امتداد دادن به سلسلۀ نبوات بنی اسرائیل و استقرار حکومتی دینی و جامعه ای توحیدی با ویژگی عبودیت خالصانه برای خداوند است .